توهین و هتک حیثیت در فضای مجازی چیست؟ + مجازات و نمونه شکواییه

توهین، فحاشی و هتک حیثیت افراد، به معنای خدشه‌دار کردن اعتبار و آبروی شخص، یکی از جرایم رایج در فضای مجازی است. با گسترش استفاده از اینترنت و شبکه‌های اجتماعی، این جرایم به راحتی رخ می‌دهند و می‌توانند آسیب‌های جدی به روح و روان افراد وارد کنند. خوشبختانه قانونگذار در برابر این جرایم بی‌تفاوت نبوده و مجازات‌هایی مشخص برای توهین در فضای مجازی تعیین کرده است.

در این مقاله به زبان ساده، جرم توهین در فضای مجازی، مجازات قانونی مرتبط با آن و نحوه پیگیری این جرم را بررسی خواهیم کرد. هدف ما این است که شما به‌عنوان یک کاربر غیرحقوقی، با حقوق خود آشنا شوید و بدانید که در صورت مواجهه با چنین شرایطی، چگونه می‌توانید اقدام قانونی کنید. همچنین در پایان این مقاله، یک نمونه شکایت آماده برای پیگیری حقوقی توهین در فضای مجازی برای استفاده شما قرار داده شده است تا به راحتی بتوانید شکایت خود را ثبت کنید.

توهین و هتک حیثیت چیست؟

توهین و هتک حیثیت به معنای بی‌احترامی و خدشه وارد کردن به آبرو و شخصیت معنوی افراد است. واژه توهین از ریشه «وهن» به معنای تحقیر و خفیف شمردن دیگران گرفته شده است. توهین می‌تواند به دو شکل لفظی و عملی رخ دهد:

1. توهین لفظی: شامل استفاده از الفاظ رکیک و ناپسند است که به منظور تحقیر و توهین به طرف مقابل بیان می‌شود، مانند فحاشی.
2. توهین عملی: به افعالی اشاره دارد که به صورت غیرلفظی، موجب تحقیر و هتک حیثیت فرد دیگر می‌شود، مانند ریختن زباله بر سر کسی.

طبق ماده 608 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات‌های بازدارنده) که اصلاحیه آن در تاریخ 23 اردیبهشت 1399 به تصویب رسید:
«توهین به افراد از قبیل فحاشی و استعمال الفاظ رکیک، چنانچه شامل حد قذف نباشد، مستوجب جزای نقدی درجه شش خواهد بود.»

نکته: میزان جزای نقدی برای توهین در سال ۱۴۰۳، مطابق جزای نقدی درجه شش، بین دویست میلیون (200,000,000) ریال تا هشتصد میلیون (800,000,000) ریال تعیین شده است.

با توجه به این موضوع، افراد می‌توانند در صورت وقوع توهین و هتک حیثیت، از طریق مراجع قضایی اقدام به شکایت و پیگیری حقوقی نمایند.

توهین و هتک حیثیت در فضای مجازی چیست؟

توهین در فضای مجازی به معنای استفاده از کلمات، تصاویر یا هر نوع محتوای توهین‌آمیز است که در محیط‌های آنلاین مانند شبکه‌های اجتماعی، پیام‌رسان‌ها، وب‌سایت‌ها و دیگر پلتفرم‌های اینترنتی منتشر می‌شود و منجر به تحقیر یا خدشه‌دار شدن شخصیت فردی می‌گردد. این نوع توهین با استفاده از امکانات دیجیتال و فضای مجازی صورت می‌گیرد و می‌تواند به سرعت در بین افراد گسترده شود، که این مسئله موجب افزایش تأثیرات مخرب آن بر فرد قربانی می‌شود.

ماده قانونی توهین و هتک حیثیت در فضای مجازی

ماده 16 قانون جرایم رایانه‌ای در مقام جرم‌انگاری بزه توهین در فضای مجازی به شرح زیر مجازات این جرم را تعیین نموده است:

ماده 744 قانون مجازات اسلامی تعزیرات و مجازات های بازدارنده[ماده 16 قانون جرایم رایانه‌ای]- (جزای نقدی اصلاحی 1403/3/30)- هر کس به‌ و‌سیله سامانه‌ های رایانه‌ ای یا مخابراتی، فیلم یا صوت یا تصویر دیگری را تغییر دهد یا تحریف کند و آن را منتشر یا با علم به تغییر یا تحریف منتشر کند، به‌ نحوی که عرفاً موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از چهل و پنج روز و دوازده ساعت تا یک سال یا جزای نقدی از پنجاه میلیون (50,000,000) ریال تا سیصد و سی میلیون (330,000,000) ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.

تبصره – چنانچه تغییر یا تحریف به صورت مستهجن باشد، مرتکب به حداکثر هر دو مجازات مقرر محکوم خواهد شد.

نکته مهم: اگر فردی در فضای مجازی به شخص دیگری فحش یا ناسزا دهد، بسته به شرایط و نوع توهین، این رفتار ممکن است تحت پوشش ماده 608 قانون مجازات اسلامی قرار گیرد، نه ماده 16 قانون جرایم رایانه‌ای.

فضای ارتکاب جرم هتک حیثیت و توهین در فضای مجازی

یکی از ویژگی‌های اصلی جرایم رایانه‌ای، فضای ارتکاب آن‌ها است که به طور عمده در بستر اینترنت و فضای مجازی رخ می‌دهد. بر اساس ماده 16 قانون جرایم رایانه‌ای، فضای ارتکاب جرم هتک حیثیت و توهین می‌تواند می بایست سامانه‌های رایانه‌ای و مخابراتی باشد. این سامانه‌ها شامل موارد زیر هستند:

1. شبکه‌های اجتماعی: بسترهای بسیار متداولی مانند اینستاگرام، توییتر، فیسبوک و لینکدین به طور روزمره مورد استفاده قرار می‌گیرند و از جمله محیط‌های رایج ارتکاب جرم توهین و هتک حیثیت محسوب می‌شوند. افرادی که در این شبکه‌ها اقدام به انتشار مطالب توهین‌آمیز یا تصاویر تحریف‌شده می‌کنند، به دلیل عمومی بودن این فضاها به راحتی قابل پیگیری هستند.
2. وب‌سایت‌ها و وبلاگ‌ها: انتشار محتوای تحقیرآمیز یا تغییر یافته در سایت‌های خبری، وب‌سایت‌های شخصی و یا وبلاگ‌ها نیز یکی دیگر از فضاهای ارتکاب این جرم است. از آنجا که این محتوا در دسترس عموم قرار می‌گیرد، تأثیرات زیان‌باری بر حیثیت فرد می‌گذارد.
3. اپلیکیشن‌های پیام‌رسان: علاوه بر شبکه‌های اجتماعی، پیام‌رسان‌هایی مانند واتس‌اپ، تلگرام و اسکایپ نیز می‌توانند بستری برای ارسال پیام‌ها، تصاویر یا فایل‌های صوتی تحریف‌شده باشند. در این بسترها نیز انتشار یا ارسال محتوای تغییر یافته، حتی به افراد یا گروه‌های محدود، می‌تواند به عنوان توهین و هتک حیثیت تلقی شود.
4. پلتفرم‌های ویدئویی و صوتی: سامانه‌های دیگری که در انتشار محتوای چندرسانه‌ای نقش دارند، مانند یوتیوب، آپارات یا پلتفرم‌های پخش زنده، نیز می‌توانند محیطی برای ارتکاب جرم هتک حیثیت باشند. انتشار فیلم‌ها و ویدئوهای تحریف‌شده که شخصیت فرد را تخریب کند، در این فضاها بسیار محتمل است.
5. ایمیل و پیامک: برخی از موارد توهین یا هتک حیثیت ممکن است از طریق ایمیل یا پیامک صورت گیرد. حتی در مواردی که تعداد افراد دریافت‌کننده محدود است، ارسال پیام‌های حاوی محتوای تغییر یافته یا توهین‌آمیز از طریق این بسترها نیز مشمول ماده 16 می‌شود.

تفاوت ماده 16 قانون جرایم رایانه‌ای و ماده 608 قانون مجازات اسلامی(توهین ساده و توهین در فضای مجازی)

• ماده 16 قانون جرایم رایانه‌ای به جرایمی اشاره دارد که در آن‌ها تغییر یا تحریف فیلم، صوت یا تصویر صورت می‌گیرد و سپس به نحوی منتشر می‌شود که موجب هتک حیثیت فرد شود. این ماده بیشتر به جرایمی پرداخته که از طریق تغییرات دیجیتال در محتواهای چندرسانه‌ای انجام می‌شود و به نوعی تحریف یا دستکاری عمدی اطلاعات را شامل می‌شود. بنابراین، اگر فردی صرفاً به فحاشی یا توهین زبانی بپردازد (مثلاً در یک کامنت یا پیام خصوصی)، این رفتار،مشمول ماده 16 نخواهد بود.
• ماده 608 قانون مجازات اسلامی به صراحت به توهین، فحاشی و استفاده از الفاظ رکیک اشاره می‌کند. این ماده مقرر می‌کند که: توهین به افراد از قبیل فحاشی و استعمال الفاظ رکیک، مستوجب مجازات جزای نقدی دویست میلیون (200,000,000) ریال تا هشتصد میلیون (800,000,000) خواهد بود.بنابراین، توهین‌های کلامی، فحاشی و ناسزاگویی در فضای مجازی معمولاً تحت پوشش این ماده قرار می‌گیرد. فرقی نمی‌کند این توهین به صورت حضوری یا از طریق سامانه‌های ارتباطی مانند شبکه‌های اجتماعی، پیامک یا ایمیل انجام شود.

کدام ماده قانونی در مورد توهین و فحاشی در فضای مجازی اعمال می‌شود؟

• اگر فحاشی یا ناسزا در فضای مجازی بدون دستکاری یا تغییر محتوای چندرسانه‌ای (مثل تصاویر یا ویدئوها) باشد، این عمل مشمول ماده 608 قانون مجازات اسلامی خواهد بود. یعنی فرد مرتکب به جزای نقدی محکوم می‌شود.
• اگر توهین در قالب تغییر یا تحریف محتوا (مثل دستکاری تصاویر یا ویدئوها) باشد که باعث هتک حیثیت فرد گردد، مشمول ماده 16 قانون جرایم رایانه‌ای می‌شود که مجازات‌های شدیدتری مانند حبس یا جزای نقدی سنگین را در نظر گرفته است.

شرایط قانونی هتک حیثیت رایانه‌ای و توهین در فضای مجازی بر اساس ماده 16 قانون جرایم رایانه‌ای

ماده 16 قانون جرایم رایانه‌ای به‌وضوح به مسئله هتک حیثیت و توهین در فضای مجازی پرداخته است. مطابق این ماده، هر کس از طریق سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی، مانند اینترنت یا شبکه‌های اجتماعی، اقدام به تغییر، تحریف یا انتشار صوت، تصویر، یا فیلم دیگری کند به نحوی که موجب هتک حیثیت فرد شود، مجازات‌های سنگینی را تحمل خواهد کرد. در اینجا شرایط قانونی که طبق این ماده برای هتک حیثیت و توهین در فضای مجازی در نظر گرفته شده، به‌طور مفصل بررسی می‌شود.

1. تغییر یا تحریف فیلم، صوت یا تصویر دیگری

یکی از شرایط اصلی تحقق جرم هتک حیثیت و توهین در فضای مجازی طبق این ماده، تغییر یا تحریف اطلاعاتی مانند فیلم، صوت یا تصویر فرد است. این تغییرات ممکن است شامل تغییرات محتوایی یا بصری باشد که به نحوی موجب دستکاری حقیقت شود. برای مثال، ممکن است تصویری از فردی به‌گونه‌ای تغییر داده شود که فرد را در وضعیت نامناسب یا تحقیرآمیز نشان دهد.

2. انتشار یا آگاهی از تحریف و انتشار آن

نکته مهم دیگری که در این ماده مورد تأکید قرار گرفته، انتشار یا به اشتراک گذاشتن این اطلاعات تحریف‌شده است. اگر فردی پس از تغییر یا تحریف یک فیلم یا تصویر آن را منتشر کند، مشمول این ماده قرار می‌گیرد. همچنین حتی اگر شخص دیگری از تحریف یا تغییر آگاهی داشته باشد و باز هم اقدام به انتشار آن کند، این عمل نیز جرم محسوب می‌شود.

3. عرفاً موجب هتک حیثیت شدن

ماده 16 تأکید دارد که تغییر یا تحریف باید به گونه‌ای باشد که عرفاً موجب هتک حیثیت فرد شود. یعنی، اگر در دید عمومی یا طبق معیارهای اجتماعی، تغییرات انجام‌شده به اعتبار و حیثیت شخص آسیب بزند، این جرم محقق شده است. برای مثال، انتشار تصاویر تحقیرآمیز یا انتشار صوتی که خلاف واقع است و باعث بی‌آبرویی فرد می‌شود، مصداق این جرم است.

4. مجازات هتک حیثیت و توهین رایانه‌ای

بر اساس این ماده، مجازات فردی که مرتکب این جرم می‌شود به دو شکل قابل اعمال است:

• حبس از چهل و پنج روز و دوازده ساعت تا یک سال.
• جزای نقدی از پنجاه میلیون ریال (50,000,000 ریال) تا سیصد و سی میلیون ریال (330,000,000 ریال).

قاضی می‌تواند هر دو مجازات را نیز به صورت هم‌زمان برای مجرم در نظر بگیرد. در این حالت، هم حبس و هم پرداخت جریمه نقدی به مجرم تحمیل خواهد شد. انتخاب مجازات به شدت جرم، میزان تحریف و تأثیرات آن بستگی دارد.

5. شدت مجازات در صورت مستهجن بودن تغییرات

تبصره‌ای که به این ماده اضافه شده، به صورت خاص به محتوای مستهجن اشاره دارد. اگر تغییرات انجام‌شده بر روی فیلم، صوت یا تصویر فرد به نحوی باشد که محتوای آن مستهجن تلقی شود، قانون‌گذار به حداکثر مجازات‌های مقرر حکم می‌دهد. به این ترتیب، مجرم هم به حداکثر حبس یک سال و هم به جزای نقدی حداکثری (330 میلیون ریال) محکوم خواهد شد.

مراحل پیگیری قضایی توهین و هتک حیثیت در فضای مجازی

برای پیگیری جرم هتک حیثیت در فضای مجازی، طبق ماده 16، چند مرحله باید طی شود:

جمع‌آوری مدارک: ابتدا باید تمامی مدارک مرتبط با توهین یا هتک حیثیت از طریق فضای مجازی جمع‌آوری شود. این مدارک می‌تواند شامل پیام‌های ارسال‌شده، تصاویر و فیلم‌های منتشرشده و یا پست‌ها و کامنت‌های تحقیرآمیز باشد.

مراجعه به مراجع قضایی: پس از جمع‌آوری مدارک و ثبت شکایت در دفتر خدمات الکترونیک قضایی، باید به دادسرای جرایم رایانه‌ای مراجعه شود. این دادسرا مسئولیت رسیدگی به پرونده‌های مرتبط با جرایم سایبری از جمله توهین و هتک حیثیت را بر عهده دارد.

درخواست کارشناسی از پلیس فتا: یکی از اقدامات مهمی که در این نوع پرونده‌ها انجام می‌شود، کارشناسی پلیس فتا است. پلیس فتا با بررسی مدارک ارائه‌شده می‌تواند صحت و اعتبار آن‌ها را تأیید کند و نقش مهمی در پیشرفت پرونده ایفا می‌کند.

ارجاع به دادگاه کیفری: پس از تکمیل مدارک و صدور کیفرخواست، پرونده به دادگاه کیفری صالح ارجاع داده می‌شود. دادگاه با بررسی مدارک و شواهد، اقدام به صدور حکم نهایی می‌کند.

چه مواردی باعث افزایش مجازات توهین در فضای مجازی می‌شود؟

علاوه بر تبصره ماده ۱۶ که مستهجن بودن تغییر و تحریف تصویر دیگران را مشمول مجازات سنگین تری می داند، در سایر قوانین و مقررات کشور ما، جرم توهین انواع مختلفی دارد که وجود برخی شرایط در آن موجب می‌شود که این جرم عنوان جدید و مستقلی یافته و مجازات شدیدتری به دنبال داشته باشد. این جرم، اعم از آن که در فضای مجازی ارتکاب یابد یا فضای حقیقی، تحت شرایطی خاص مجازات دیگری به شرح زیر به دنبال خواهد داشت:

• چنانچه توهین به یک فرد در قالب نسبت دادن زنا یا لواط به این فرد باشد، عنوان قذف می‌یابد. قذف از جمله جرایم حدی بوده و حد ان هشتاد ضربه شلاق است.
• اگر جرم توهین نسبت به یکی از سران کشور یا رجال سیاسی ارتکاب یابد، به علت شأن سیاسی این افراد مجازات سنگین‌تری به دنبال خواهد داشت. ماده 609 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات‌های بازدارنده)(اصلاحی 1403/3/30)- هر کس با توجه به سمت، یکی از روسای سه قوه یا معاونان رئیس جمهور یا وزرا یا یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی یا نمایندگان مجلس خبرگان یا اعضای شورای نگهبان یا قضات یا اعضای دیوان محاسبات یا کارکنان وزارتخانه ها و موسسات و شرکت‌های دولتی و شهرداری‌ها در حال انجام وظیفه یا به سبب آن توهین نماید به چهل و پنج روز تا سه ماه حبس و یا تا (74) ضربه شلاق و یا شش میلیون و ششصد هزار (6,600,000) تا هشتاد و دو میلیون و پانصد هزار (82,500,000) ریال جزای نقدی محکوم میشود.
• توهین به امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری مجازات سنگین‌تری به دنبال داشته و مرتکب آن به حبس از شش ماه تا دو سال محکوم خواهد شد.
• توهین به حضرت رسول اکرم (ص)، دیگر انبیای الهی و ائمه (ع) و همچنین حضرت فاطمه زهرا (س) و مقدسات اسلامی مشمول حکم سب‌النبی شده و مجازات اعدام را به دنبال خواهد داشت.

نحوه اثبات توهین در فضای مجازی

اثبات توهین در فضای مجازی نیازمند جمع‌آوری و ارائه مدارک دیجیتال معتبر است. در این بخش، مراحل و راهکارهای اصلی برای اثبات توهین در این فضا توضیح داده شده است:

1. مستندات دیجیتال

مهم‌ترین گام برای اثبات توهین در فضای مجازی، جمع‌آوری مستندات مرتبط با توهین است. این مستندات می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• اسکرین‌شات (Screenshot): گرفتن عکس از صفحه پیام‌ها، کامنت‌ها، یا پست‌های توهین‌آمیز در شبکه‌های اجتماعی یا پیام‌رسان‌ها. این تصاویر باید شامل تاریخ و ساعت ارسال پیام‌ها باشد.
• لینک‌های مستقیم: در صورتی که توهین در قالب پست‌های عمومی در فضای مجازی رخ داده باشد (مثلاً در توییتر یا اینستاگرام)، حتماً لینک پست یا صفحه‌ای که توهین رخ داده را ثبت کنید.
• ذخیره پیام‌ها: پیام‌های توهین‌آمیز در پیام‌رسان‌ها مانند واتس‌اپ، تلگرام، یا ایمیل را ذخیره و نگهداری کنید. اگر پیام‌ها به‌صورت صوتی باشند، باید فایل صوتی را حفظ کنید.

2. تأیید اصالت مستندات توسط پلیس فتا

برای اطمینان از اعتبار مستندات دیجیتال، می‌توانید از پلیس فتا درخواست کنید که اصالت آن‌ها را بررسی و تأیید کند. پلیس فتا با استفاده از ابزارهای پیشرفته می‌تواند مشخص کند که این پیام‌ها یا پست‌ها به درستی ثبت شده‌اند و تغییر نکرده‌اند. همچنین در مواردی که فرد توهین‌کننده از حساب‌های ناشناس استفاده کرده باشد، پلیس فتا می‌تواند با ردیابی آدرس IP فرد متخلف را شناسایی کند.

4. درخواست شهادت یا ادله تکمیلی

در مواردی که توهین عمومی باشد و افراد دیگری نیز شاهد آن بوده باشند، می‌توانید از آن‌ها درخواست کنید تا به عنوان شاهد شهادت دهند. علاوه بر این، اگر فرد توهین‌کننده سابقه این‌گونه رفتارها را داشته باشد، می‌توانید از ادله تکمیلی دیگر مانند پست‌های قبلی او یا گزارش‌های مشابه استفاده کنید.

نکات مهم در اثبات توهین در فضای مجازی

• حفظ مستندات: مطمئن شوید که تمامی مستندات دیجیتال را بدون تغییر نگهداری کنید. هرگونه تغییر یا حذف مدارک می‌تواند از اعتبار آن‌ها بکاهد.
• شناسایی فرد توهین‌کننده: در صورتی که توهین توسط یک حساب کاربری ناشناس صورت گرفته باشد، پلیس فتا می‌تواند با استفاده از ردیابی آدرس IP فرد متخلف را شناسایی کند.
• مراجعه سریع به مراجع قضایی: هرچه سریع‌تر شکایت خود را ثبت کنید تا مدارک شما قابل پیگیری باشند.

به منظور آشنایی با ارزش اثباتی اسکرین شات به عنوان دلیل در دادگاه می‌توانید به اینجا مراجعه نمایید.

آیا جرم توهین موضوع ماده ۱۶ قانون جرایم رایانه ای قابل گذشت است؟

بر اساس ماده ۱۰۴ قانون مجازات اسلامی، اصل بر غیرقابل‌گذشت بودن جرایم است، مگر آنکه در قانون به صراحت به قابل‌گذشت بودن آن‌ها اشاره شده باشد. در مورد ماده ۱۶ قانون جرایم رایانه‌ای (ماده ۷۴۴ قانون مجازات اسلامی)، قانون‌گذار به صراحت به قابل‌گذشت بودن این جرم اشاره نکرده است. بنابراین، این جرم غیرقابل‌گذشت تلقی می‌شود و با گذشت شاکی خصوصی، تعقیب یا اجرای مجازات متوقف نخواهد شد.

مرور زمان در جرم توهین موضوع ماده ۱۶ قانون جرایم رایانه ای

با توجه به ماده ۱۶ قانون جرایم رایانه‌ای (ماده ۷۴۴ قانون مجازات اسلامی)، مجازات تعیین‌شده برای این جرم شامل حبس از ۴۵ روز و ۱۲ ساعت تا یک سال یا جزای نقدی از ۵۰ میلیون تا ۳۳۰ میلیون ریال یا هر دو مجازات است.

بر اساس ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی، مجازات‌های تعزیری به هشت درجه تقسیم می‌شوند. با توجه به مجازات‌های تعیین‌شده در ماده ۱۶، این جرم در دسته جرایم تعزیری درجه ۶ قرار می‌گیرد.

مطابق ماده ۱۰۵ قانون مجازات اسلامی، مرور زمان تعقیب جرایم تعزیری درجه ۶، پنج سال از تاریخ وقوع جرم است. همچنین، بر اساس ماده ۱۰۶ قانون مجازات اسلامی، مرور زمان اجرای حکم در جرایم تعزیری درجه ۶، پنج سال از تاریخ قطعیت حکم است.

بنابراین، اگر از تاریخ وقوع جرم یا قطعیت حکم، پنج سال بگذرد و تعقیب یا اجرای مجازات انجام نشده باشد، تعقیب یا اجرای مجازات متوقف می‌شود.

تعلیق اجرای مجازات جرم توهین موضوع ماده ۱۶ قانون جرایم رایانه ای

مطابق ماده ۴۶ قانون مجازات اسلامی، تعلیق اجرای مجازات در جرایم تعزیری درجه ۳ تا ۸ امکان‌پذیر است، مگر در مواردی که قانون‌گذار به‌صراحت آن را منع کرده باشد. در مورد جرم موضوع ماده ۱۶، قانون‌گذار منع خاصی برای تعلیق اجرای مجازات مقرر نکرده است.

بنابراین، در صورت احراز شرایط قانونی و صلاحدید دادگاه، امکان تعلیق اجرای مجازات برای این جرم وجود دارد. تعلیق اجرای مجازات به این معناست که دادگاه می‌تواند اجرای تمام یا بخشی از مجازات را برای مدت معینی به تعویق بیندازد و در صورت عدم ارتکاب جرم جدید یا تخلف از شرایط تعیین‌شده در این مدت، محکوم‌علیه از اجرای مجازات معاف می‌شود.

وکیل متخصص جرایم رایانه ای برای شکایت از توهین و هتک حیثیت در فضای مجازی

وکیل متخصص شکایت از توهین و هتک حیثیت در فضای مجازی به فردی اطلاق می‌شود که دارای تخصص و تجربه کافی در زمینه پیگیری و دفاع از حقوق افرادی است که در فضای مجازی مورد توهین یا هتک حیثیت قرار گرفته‌اند. این وکیل با توجه به قوانین جرایم رایانه‌ای، به خصوص ماده 16 قانون جرایم رایانه‌ای و ماده 608 قانون مجازات اسلامی، قادر است برای شکایت از افراد توهین‌کننده یا کسانی که به نحوی به حیثیت افراد در فضای آنلاین خدشه وارد کرده‌اند، اقدامات لازم را انجام دهد.

وظایف و نقش وکیل در شکایت از توهین و هتک حیثیت در فضای مجازی

1. مشاوره حقوقی تخصصی: وکیل متخصص در این حوزه می‌تواند به شما کمک کند تا مسیر حقوقی درستی برای پیگیری شکایت از توهین‌کننده یا فردی که به حیثیت شما آسیب زده است، انتخاب کنید. این مشاوره شامل بررسی شواهد و مدارک، شرایط شکایت و روش‌های اثبات جرم خواهد بود.
2. جمع‌آوری و ارائه مستندات: وکیل با دانش کافی در زمینه ادله دیجیتال، می‌تواند به شما کمک کند تا اسکرین‌شات‌ها، پیام‌ها، یا لینک‌های مرتبط با توهین را به‌درستی جمع‌آوری کنید و آن‌ها را به‌صورت قانونی به دادگاه ارائه دهید.
3. ثبت شکایت در دادسرای جرایم رایانه‌ای: وکیل وظیفه دارد که شکایت شما را به‌صورت رسمی در دادسرای جرایم رایانه‌ای مطرح کند. او تمامی مدارک لازم را ارائه می‌دهد و با تسلط بر روند قانونی، از طرف شما پیگیری‌های لازم را انجام می‌دهد.
4. پیگیری از پلیس فتا: وکیل متخصص می‌تواند درخواست کند تا پلیس فتا اقدامات لازم برای بررسی و شناسایی توهین‌کننده را انجام دهد، به‌ویژه در مواردی که فرد متخلف از حساب‌های کاربری ناشناس استفاده می‌کند.
5. وکالت در دادگاه: پس از ثبت شکایت و ارائه مستندات، وکیل شما در دادگاه حاضر می‌شود و از شما دفاع می‌کند. او با استفاده از قوانین مرتبط، از جمله قانون جرایم رایانه‌ای و مجازات‌های مقرر، تلاش می‌کند تا توهین‌کننده مجازات شود و در صورت امکان، جبران خسارت نیز مطالبه شود.

مزایای همکاری با وکیل متخصص در شکایت از توهین و هتک حیثیت در فضای مجازی

• تسلط بر قوانین جرایم رایانه‌ای: وکلای متخصص در این زمینه، با قوانین مربوط به جرایم سایبری و هتک حیثیت در فضای مجازی آشنایی کامل دارند و می‌توانند به‌درستی شما را راهنمایی کنند.
• کاهش ریسک‌های حقوقی: با کمک وکیل، احتمال اشتباهات حقوقی در ارائه شکایت یا جمع‌آوری مدارک به حداقل می‌رسد و شما می‌توانید با اطمینان بیشتری پیگیری‌های قانونی خود را انجام دهید.
• دفاع قوی‌تر در دادگاه: وکیل می‌تواند استدلال‌های قانونی قوی‌تری در دادگاه مطرح کند و شانس شما را برای موفقیت در پرونده افزایش دهد.

چگونه وکیل مناسب برای شکایت از توهین و هتک حیثیت در فضای مجازی را پیدا کنیم؟

• بررسی تخصص و تجربه: قبل از انتخاب وکیل، مطمئن شوید که او تجربه کافی در زمینه جرایم رایانه‌ای و توهین در فضای مجازی دارد.
• مشاوره اولیه: بسیاری از وکلا قبل از شروع کار، مشاوره حقوقی اولیه ارائه می‌دهند. در این مشاوره می‌توانید اطلاعات بیشتری درباره پرونده و نحوه پیش‌برد آن کسب کنید.
• تحقیق درباره وکیل: از دیگر افرادی که تجربه مشابهی داشته‌اند پرس‌وجو کنید و نظرات آن‌ها درباره وکیل را بدانید. وکلایی که در این زمینه فعالیت دارند، معمولاً بازخوردهای مثبتی از مراجعین قبلی دارند.

نمونه شکواییه توهین و هتک حیثیت در فضای مجازی

باسمه تعالی

شاکی:
نام و نام خانوادگی: [نام شاکی]
شماره ملی: [شماره ملی شاکی]
نشانی: [نشانی شاکی]
تلفن تماس: [شماره تماس شاکی]

مشتکی‌عنه (متهم):
نام و نام خانوادگی: [نام متهم در صورت شناسایی]
نشانی: [نشانی متهم در صورت شناسایی]
توضیح: در صورت عدم شناسایی متهم، به عنوان “نامعلوم” ذکر شود و درخواست پیگیری از پلیس فتا مطرح شود.

موضوع شکایت:
هتک حیثیت و انتشار محتوای تحریف‌شده در فضای مجازی طبق ماده 16 قانون جرایم رایانه‌ای

دلایل و مستندات:

1. اسکرین‌شات‌ها و مستندات دیجیتالی از پیام‌ها، پست‌ها یا محتوای توهین‌آمیز و تحریف‌شده که توسط مشتکی‌عنه در فضای مجازی منتشر شده‌اند. (این موارد شامل تصاویر، ویدئوها یا صوت‌های تحریف‌شده است که باعث هتک حیثیت شاکی شده است.)
2. لینک‌های مربوطه به صفحات اجتماعی که محتوای توهین‌آمیز یا تحریف‌شده در آن منتشر شده است.
3. درخواست کارشناسی پلیس فتا برای بررسی اصالت مدارک و شناسایی متهم (در صورت ناشناس بودن متهم).

شرح شکایت:

اینجانب [نام شاکی]، طی مدت اخیر با محتوای توهین‌آمیز و تحریف‌شده‌ای در فضای مجازی مواجه شده‌ام که توسط فرد یا افراد ناشناس (یا متهم مشخص‌شده) منتشر گردیده است. محتوای مذکور شامل [توضیح مختصری از محتوای تحریف‌شده مانند تغییر در تصاویر، ویدئوها یا صوت‌ها] بوده که به شکلی غیرواقعی منتشر شده و موجب هتک حیثیت اینجانب گردیده است.

این اقدام علاوه بر تحریف واقعیت، به آبروی بنده در میان اطرافیان و همکاران آسیب وارد کرده و حیثیت اجتماعی و شغلی‌ام را خدشه‌دار کرده است. با توجه به مفاد ماده 16 قانون جرایم رایانه‌ای که بیان می‌دارد “هر کس به وسیله سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی، فیلم، صوت یا تصویر دیگری را تغییر دهد یا تحریف کند و آن را منتشر یا با علم به تغییر یا تحریف منتشر کند، به‌ نحوی که عرفاً موجب هتک حیثیت شود، به مجازات حبس یا جزای نقدی محکوم خواهد شد”، از آن مقام قضایی محترم تقاضای رسیدگی و اجرای عدالت دارم.

درخواست‌های اینجانب:

1. بررسی و پیگیری شکایت بنده توسط پلیس فتا جهت شناسایی و ردیابی متهم (در صورت ناشناس بودن).
2. صدور حکم مناسب برای فرد یا افراد متخلف بر اساس ماده 16 قانون جرایم رایانه‌ای.
3. جبران خسارت‌های معنوی و مادی وارد آمده به بنده ناشی از این عمل توهین‌آمیز و تحریف.

با تقدیم احترام
[نام و امضای شاکی]

مرجع صالح رسیدگی به بزه توهین در فضای مجازی

رسیدگی به بزه توهین و افترا در فضای مجازی،در صلاحیت دادگاهی است که زیان دیده در حوزه قضایی آن حضور دارد.

نمونه رای:

رأی خلاصه جریان پرونده

آقای س.ع. الف. و خانم م.ن. به اتهام انتشار عکس‌های شاکی م. م. در فضای مجازی و توهین و افترا حسب شکایت آقای م. تحت تعقیب واقع شده اند . بدین شرح که شاکی با طرح شکایت در دادسرای عمومی و انقلاب ورامین مدعی شده است شخصی با نام مستعار ن .ش مبادرت به هک کردن اطلاعات و عکس و فیلم خانوادگی وی نموده و تهدید و افترا نموده است .(ص 1) پس از صدور دستور جهت انجام تحقیقات و ارائه برخی مستندات ،یکی از آی پی ها در اختیار شماره تلفن ، متهم به نام م.ن. اعلام شده است .(ص 23) و دیگری به نام س.ع. الف. در استان اصفهان اعلام شده است .(ص 23) به همین لحاظ بازپرس دادسرای عمومی و انقلاب ورامین قرار عدم صلاحیت خود را به شایستگی دادسرای عمومی و انقلاب ملک شهر اصفهان صادر نموده است .(ص 24) پرونده پس از موافقت دادیار اظهار نظر به دادسرای عمومی و انقلاب اصفهان ارسال و به شعبه دوم بازپرسی ارجاع شده است و مرجع اخیر نیز با این استدلال که صرف استفاده از آی پی در حوزه قضائی اصفهان ملاک صلاحیت و تشخیص محل وقوع جرم نبوده بلکه محل وقوع جرم ، محل انتشار عکس ها و توهین و افترا و در واقع محل رسیدن داده پیام که حوزه قضائی ورامین می باشد با وحدت ملاک از رأی وحدت رویه 721 مورخ ۱۳۹۰/4/21 دیوان عالی کشور و به استناد ماده310 قانون آئین دادرسی کیفری قرار عدم صلاحیت خود را به شایستگی دادسرای عمومی و انقلاب –‌- صادر و پس از موافقت دادیار اظهار نظر به لحاظ تحقق اختلاف پرونده به دیوان عالی کشور ارسال و به این شعبه ارجاع شده است . هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید . پس از قرائت گزارش آقای مرتضوی عضو ممیز و ملاحظه اوراق پرونده و نظریه کتبی آقای م. رضا الهی منش دادیار دیوان عالی کشور اجمالاً مبنی بر با توجه به محتویات پرونده تأیید صلاحیت دادسرای عمومی و انقلاب ورامین مورد تقاضاست . در خصوص حل اختلاف مشاوره نموده چنین رأی می دهد:

رأی شعبه دیوان عالی کشور

در جرایمی که در تحقق آن رفتار و واکنش زیان دیده نیز موثر و جزء آخرین رکن مادی وقوع آن می باشد ، محل وقوع بزه جایی است که بزه دیده در آن محل حضور داشته است و در بزه توهین و افترا در فضای مجازی نیز حدوث نتیجه در محلی است که زیان دیده حضور دارد و آراء وحدت رویه شماره 721-۱۳۹۰/4/21 در مزاحمت تلفنی و 729-۱۳۹۱/12/1 در کلاهبرداری مرتبط با رایانه مفهوماً همین برداشت را مورد تأکید قرار داده و ماده 27 قانون تجارت الکترونیکی نیز ورود داده پیام به سیستم اطلاعاتی مخاطب را منشاء اثر دانسته است لهذا به استناد ماده 664 و665 قانون آئین دادرسی کیفری با تأیید نظر آقای بازپرس شعبه دوم دادسرای عمومی و انقلاب اصفهان به صلاحیت دادسرای عمومی و انقلاب ورامین ( شعبه پنجم بازپرسی ) حل اختلاف می نماید .
شعبه 32 دیوان عالی کشور – رئیس و عضو معاون
رضا فرج اللهی – عبدالحمید مرتضوی

نتیجه‌گیری

سادگی ارتکاب جرم توهین در فضای مجازی در مقایسه با توهین در فضای حقیقی موجب شده است که افراد بسیاری از طریق فضای مجازی قربانی وقوع این جرم شوند. از طرف دیگر، عدم آگاهی افراد نسبت به قوانین و مقررات موجب شده است که افراد تصور نمایند که این جرم قابل تعقیب و پیگیری از طریق مراجع قضایی نیست. اما افراد بایستی آگاهی کامل نسبت به این موضوع داشته و تا حد ممکن از وقوع آن جلوگیری نمایند. چنانچه فردی قربانی جرم توهین در فضای مجازی شد، بایستی با مشورت یک وکیل متخصص اقدام به طرح شکایت نموده تا با تعقیب و پیگیری این موضوع از طریق مراجع قانونی، مرتکب این جرم به مجازات مقرر در ماده 16 قانون جرایم رایانه‌ای محکوم گردد.

مشاوره حقوقی تخصصی در زمینه جرم توهین و هتک حیثیت در فضای مجازی

اگر شما یا یکی از نزدیکانتان قربانی توهین، هتک حیثیت یا جرایم مشابه در فضای مجازی شده‌اید، لازم است که به حقوق خود آگاه باشید و اقدام مناسبی انجام دهید. مجموعه وکیل سوال با مدیریت خانم ام‌البنین تنکابنی رضایی، آماده است تا با ارائه مشاوره حقوقی تخصصی در حوزه جرایم سایبری، شما را در پیگیری قانونی این نوع پرونده‌ها همراهی کند.

ما در وکیل سوال از تجربه و دانش حقوقی در پرونده‌های جرایم رایانه‌ای، از جمله توهین در فضای مجازی برخورداریم و می‌توانیم با دقت و حرفه‌ای‌گری شما را در تمام مراحل شکایت و پیگیری حقوقی همراهی کنیم.

برای دریافت مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر، همین حالا با ما تماس بگیرید و از حقوق خود دفاع کنید.

وکیل سوال،همراه شما در مسیر عدالت