شاید برایتان پیش آمده باشد که درباره اهمیت قرارداد کار موقت چیزی شنیده باشید، اما آیا واقعاً میدانید چقدر میتواند از شما در برابر مشکلات آینده محافظت کند؟ روابط کاری بین کارگر و کارفرما همیشه پیچیدگیهای خاص خود را داشته و نداشتن قرارداد مناسب میتواند باعث بروز دردسرهای زیادی شود. مادر طول کار حرفهای خودم بارها با افرادی مواجه شدهایم که به دلیل نداشتن یک قرارداد صحیح و قانونی، با مشکلات حقوقی بزرگی روبرو شدند.
قرارداد کار موقت یا همان “قرارداد با مدت معین” یکی از راههای اصلی برای تنظیم این روابط است. در این مقاله قصد داریم به زبان ساده، اما دقیق و کاربردی، همه نکات مهم درباره این نوع قراردادها را با شما به اشتراک بگذاریم. این اطلاعات میتواند به شما کمک کند تا با دید بهتری وارد هرگونه رابطه کاری شوید و از حقوق خود محافظت کنید.
قرارداد کار موقت (که با عناوینی مثل قرارداد کار معین یا قرارداد کار با مدت معین نیز شناخته میشود) نوعی قرارداد کاری است که در آن تاریخ شروع و پایان مشخصی تعیین شده است. این قراردادها در مقابل قراردادهای استخدام دائم قرار دارند و برای مواردی که کارفرما برای یک دوره محدود و مشخص به خدمات کارگر یا کارمند نیاز دارد، کاربرد دارند. قرارداد کار موقت در پروژههایی با مدت زمان محدود، مانند نقاشی یک ساختمان یا تکمیل یک پروژه موقتی، بهترین گزینه است. نحوه تنظیم و امضای این قراردادها نیز تحت قوانین قانون کار انجام میشود.
به عنوان مثال، در پروژههایی مثل استخدام نقاش برای نقاشی ساختمان یا استخدام کارمند جهت تکمیل پروژهای موقت، انعقاد قرارداد کار موقت میتواند بسیار موثر باشد.
برای تنظیم و انعقاد قرارداد کار موقت رعایت نکات خاصی الزامی است. عدم توجه به این شرایط میتواند منجر به بطلان قرارداد شود. این شرایط عبارتند از:
انعقاد قرارداد کار موقت برای هر دو طرف، یعنی کارگر و کارفرما، مزایای بسیاری دارد:
با وجود مزایای قرارداد کار موقت، این نوع قرارداد برخی معایب نیز دارد که باعث میشود کارگران علاقه کمتری به آن نشان دهند:
با وجود این معایب، قرارداد کار موقت یکی از پرکاربردترین قراردادهای استخدامی است و در بسیاری از مشاغل موقت یا پروژهای کاربرد فراوان دارد. بسیاری از روابط کاری بدون وجود این نوع قرارداد قابل تنظیم نخواهند بود.
در صورتی که رابطه استخدامی میان کارگر و کارفرما موقتی باشد و قصد تنظیم قرارداد کار موقت داشته باشند، باید به چند نکته مهم توجه کنند. این نکات عبارتند از:
طرفین قرارداد شامل کارگر و کارفرما هستند. کارفرما میتواند شخص حقیقی یا حقوقی باشد، اما کارگر همیشه شخص حقیقی است. بدون توجه به اینکه طرفین حقیقی یا حقوقی هستند، درج مشخصات و اطلاعات هویتی آنها در قرارداد ضروری است.
از آنجایی که موقتی بودن جزء اصلی این نوع قرارداد است، مدت زمان آن باید از پیش تعیین شود. در صورت عدم تعیین دقیق تاریخ شروع و پایان، قرارداد کار موقت نمیتواند اجرا شود.
موضوع قرارداد شامل وظایف و فعالیتهایی است که کارگر باید در مدت تعیین شده انجام دهد. این امر بایستی به صورت واضح و مشخص در قرارداد ذکر شود تا از بروز هرگونه ابهام جلوگیری شود.
قرارداد کار موقت از جمله قراردادهای معوض است. کارگر در ازای انجام فعالیت، دستمزد مشخصی دریافت میکند. میزان دستمزد و نحوه پرداخت آن باید در قرارداد درج گردد.
محل انجام کار نیز باید در قرارداد مشخص شود. این بند به تعیین محل کار کارگر در طول مدت قرارداد میپردازد.
تعیین دقیق ساعات کاری در قرارداد میتواند از بروز اختلافات جلوگیری کند. بهتر است این ساعات بر اساس قانون کار تعیین و در قرارداد درج شود.
هر یک از طرفین قرارداد تعهداتی دارند که باید در قرارداد مشخص شود. به عنوان مثال، کارگر متعهد به تکمیل کار در مدت تعیین شده است و کارفرما باید دستمزد مقرر را به موقع پرداخت کند.
برای اطمینان از انجام کار، کارفرما ممکن است درخواست تضمین حسن انجام کار کند که به صورت سفته یا چک دریافت میشود و در پایان قرارداد به کارگر بازگردانده میشود.
قرارداد باید در چهار نسخه تنظیم و امضا شود. یک نسخه برای کارگر، یک نسخه برای کارفرما، نسخه سوم برای اداره کار و رفاه اجتماعی و نسخه چهارم در صورت وجود تشکل کارگری به آن تحویل داده میشود.
بر اساس قانون کار، حداکثر مدت قرارداد کار موقت برای کارگران در دوره آموزشی به شرح زیر است:
البته این مدت محدود به موارد دوره آموزشی است و در سایر شرایط، حداکثر مدت قرارداد کار موقت میتواند با توافق و تراضی طرفین تعیین شود. به عبارتی، در بیشتر موارد، مدت قرارداد بر اساس نیازهای شغلی و توافق کارگر و کارفرما مشخص میشود.
قرارداد کار موقت نیز مانند سایر قراردادهای استخدامی، باید از الزامات قانون کار پیروی کند. یکی از این الزامات، بیمه کردن کارگر نزد یکی از دفاتر بیمه تأمین اجتماعی است. قانون کار به صراحت تأکید کرده است که کارفرما ملزم به بیمه کردن کارگر بوده و باید در این قرارداد وضعیت بیمه کارگر مشخص شود.
از آنجایی که الزام بیمه کردن کارگر یکی از قواعد آمره در قانون کار است، کارگر و کارفرما نمیتوانند در این زمینه توافقی مغایر با قانون داشته باشند. به عبارت دیگر، کارفرما نمیتواند به جای پرداخت حق بیمه به تامین اجتماعی، مبلغ بیمه را به خود کارگر پرداخت کرده و از او رسید دریافت کند. این موضوع خلاف قانون است.
خاتمه قرارداد کار موقت به همان اندازه که نحوه آغاز آن مهم است، دارای اهمیت ویژهای است. این نوع قرارداد میتواند به چند روش به پایان برسد که هر کدام باید به دقت در قرارداد ذکر و رعایت شوند. طرق خاتمه قرارداد کار موقت به شرح زیر است:
از آنجایی که موقتی بودن از ویژگیهای اصلی این نوع قرارداد است و زمان پایان قرارداد از پیش تعیین میشود، با انقضای مدت قرارداد، این قرارداد به صورت خودکار خاتمه مییابد و طرفین دیگر تعهدی به یکدیگر نخواهند داشت.
استعفا به معنای درخواست کارگر برای پایان دادن به قرارداد و رابطه استخدامی است. استعفای کارگر در قراردادهای مدت معین نیز تنها با تأیید کارفرما ممکن است. در صورتی که کارگر پیش از پایان قرارداد خواستار خاتمه آن باشد، باید درخواست استعفای خود را به کارفرما تقدیم کند و در صورت تأیید، قرارداد خاتمه مییابد.
فسخ قرارداد به معنای برهم زدن یک جانبه قرارداد است. به طور کلی، اصل بر لزوم قراردادهاست و طرفین نمیتوانند به دلخواه و در هر زمان اقدام به فسخ قرارداد کنند. فسخ تنها در موارد استثنایی که در قرارداد پیشبینی شده است، ممکن خواهد بود. به عنوان مثال، اگر کارگر بدون دلیل موجه برای مدت زمان معینی در محل کار حاضر نشود، کارفرما میتواند قرارداد را فسخ کند. موارد فسخ باید به طور دقیق و حصری در قرارداد مشخص شوند.
در برخی موارد، با خاتمه قرارداد کار موقت، کارفرما همچنان به خدمات کارگر نیاز دارد یا از عملکرد او رضایت دارد و تمایل به تمدید قرارداد برای مدت معینی دارد. در چنین شرایطی، طرفین قرارداد میتوانند قرارداد پیشین را با همان شرایط یا شرایط جدید تمدید کنند.
کارفرمایان در بسیاری از مشاغل ابتدا قراردادهای موقت منعقد میکنند و پس از ارزیابی عملکرد کارگر، در صورت رضایت اقدام به تمدید قرارداد میکنند. در فرایند تمدید، امکان اضافه کردن شرایط جدید به قرارداد نیز وجود دارد.
کارگر و کارفرما میتوانند با توافق دوطرفه، قرارداد کار موقت را به قرارداد کار دائم تبدیل کنند و از مزایای قرارداد دائم بهرهمند شوند. این مسئله بهخصوص در مواردی که قرارداد موقت تمدید میشود، به وجود میآید و ممکن است طرفین تمایل به ادامه همکاری بهصورت دائم داشته باشند.
در این موارد، قرارداد از حالت موقت خارج شده و بهعنوان یک قرارداد استخدامی دائم تنظیم میشود. با این حال، لازم به ذکر است که در برخی مشاغل خاص مانند نقاشی ساختمان، به دلیل ماهیت موقتی کار، امکان تبدیل قرارداد کار موقت به دائم وجود ندارد.
حفظ اسرار و اطلاعات محرمانه مرتبط با کسب و کار یکی از دغدغههای اصلی کارفرمایان است. در هر نوع رابطه استخدامی، از جمله استخدام موقت، کارگر به دلیل فعالیت خود به برخی از این اطلاعات محرمانه دسترسی پیدا میکند. به منظور جلوگیری از افشای این اطلاعات، کارفرما میتواند در قرارداد کار موقت شرط محرمانگی اطلاعات را قید کند.
علاوه بر این، کارفرما میتواند به صورت جداگانه نیز با کارگر یک قرارداد حفظ محرمانگی اطلاعات (NDA) تنظیم کند تا تعهدات بیشتری در خصوص حفظ اطلاعات محرمانه ایجاد شود.
قراردادهای استخدامی از جمله قرارداد کار موقت معمولاً به صورت عادی و دستنویس تهیه شده و توسط کارگر و کارفرما امضا میشود. نیازی به ثبت رسمی این قراردادها در دفاتر اسناد رسمی وجود ندارد. در بسیاری از موارد، واحد حقوقی مستقر در شرکت کارفرما، قرارداد کار موقت را از پیش تنظیم کرده و مفاد آن را تعیین میکند. سپس، کارگر و کارفرما پس از توافق بر شروع همکاری، تنها اقدام به امضای قرارداد موجود مینمایند.
تنظیم قرارداد کار موقت توسط یک وکیل حرفهای میتواند به تضمین حقوق هر دو طرف، یعنی کارگر و کارفرما، کمک کند و از بروز اختلافات و سوءتفاهمهای حقوقی در آینده جلوگیری کند. وکیل تنظیم قرارداد کار موقت با دانش حقوقی و تجربه در این حوزه، میتواند شرایطی را در قرارداد بگنجاند که تمامی جزئیات و تعهدات بهصورت دقیق و قانونی مشخص شده و مطابق با قانون کار جمهوری اسلامی ایران باشد.
نمونه قرارداد کار موقت منتشر شده در وب سایت وکیل سؤال را میتوانید از این طریق دریافت نمایید:
در قسمت پایانی مقاله ضروری است تا به چند پرسش متداول پیرامون قرارداد کار موقت پاسخ دهیم.
1 . قرارداد کار موقت چیست؟
قرارداد کار موقت نوع رایجی از قراردادهای استخدامی است که تاریخ شروع و پایان همکاری کارگر و کارفرما از پیش تعیین شده است. این نوع قرارداد، قرارداد کار با مدت معین و قرارداد استخدام موقت نیز نامیده میشود.
2 . آیا تنظیم و انعقاد قرارداد کار موقت جنبه قانونی دارد؟
بله. در نظام حقوقی کشور ما، قرارداد کار موقت از جمله قراردادهایی است که طبق مقررات قانون کار، مورد تأیید و پذیرش قرار گرفته است. در نتیجه، در تنظیم و انعقاد آن بایستی از الزامات قانون کار نیز تبعیت نمود.
3 . آیا انعقاد قرارداد کار موقت بدون پرداخت بیمه کارگر امکانپذیر است؟
خیر. بیمه کردن کارگر از جمله الزامات قانون کار است که هیچ توافقی بر خلاف آن به رسمیت شناخته نمیشود. در نتیجه، پرداخت حق بیمه کارگر در قرارداد کار موقت از جمله تعهدات الزامی و قانونی کارفرما به شمار میآید.
4 . فسخ قرارداد کار موقت چگونه انجام میشود؟
فسخ قرارداد کار موقت یک مورد استثنایی است و طرفین قرارداد نمیتوانند در هر زمان اقدام به فسخ این قرارداد نمایند. موارد فسخ قرارداد کار موقت بایستی به صورت حصری در زمان تنظیم این قرارداد مورد تصریح قرار گیرد. جز در مواردی که در قرارداد مورد تصریح قرار میگیرد، فسخ قرارداد کار موقت ممکن نخواهد بود.
5 . تمدید قرارداد کار موقت برای چند بار امکانپذیر است؟
تمدید قرارداد کار موقت هیچ محدودیتی ندارد. طرفین قرارداد میتوانند هر چند مرتبه متوالی که بخواهند قرارداد خود را تمدید نمایند. تمدید قرارداد هم میتواند با همان شرایط پیشین انجام شود و هم اینکه میتوان شروطی به آن افزود یا از آن کاست.
قرارداد کار موقت یکی از رایجترین قراردادهای استخدامی است که در آن زمان شروع و پایان همکاری طرفین از پیش تعیین شده است. این نوع قرارداد به ویژه در مشاغلی که ماهیت موقتی و پروژهای دارند، بهترین گزینه برای تضمین حقوق طرفین محسوب میشود. با تنظیم این نوع قرارداد، کلیه حقوق و تعهدات طرفین بهصورت مکتوب و قانونی تضمین خواهد شد، که بهطور قابل توجهی احتمال بروز اختلاف بین کارگر و کارفرما را کاهش میدهد.
تنظیم قرارداد کار موقت نیازمند توجه به نکات بسیاری است که در این مقاله بهصورت مفصل توضیح داده شده است.
اگر این مقاله ما برای شما مفید بوده و به دنبال راهنمایی بیشتری هستید، تیم متخصص “وکیل سوال” با مدیریت خانم امالبنین تنکابنی رضایی آماده است تا شما را در زمینه انعقاد قرارداد کار موقت و دیگر قراردادهای استخدامی همراهی کند. سوالات و مشکلات حقوقی خود را با ما در میان بگذارید و از دانش و تجربه وکلای ما بهرهمند شوید.
برای رزرو مشاوره، میتوانید به سادگی از فرم تماس موجود در سایت استفاده کنید یا با شمارههای تماس ما ارتباط برقرار کنید. ما در کوتاهترین زمان ممکن پاسخگوی شما خواهیم بود و بهترین راهحلها را ارائه میدهیم.
همین حالا اقدام کنید و از خدمات حقوقی ما بهرهمند شوید.
وکیل سوال – همراه شما در مسیر عدالت
نظرات کاربران