دادسرای ویژه جرایم رایانه‌ای: راهنمای کامل شکایت و پیگیری جرایم اینترنتی

اگر شما یا یکی از اطرافیانتان با یک پرونده سایبری روبه‌رو هستید، احتمالاً می‌دانید که رسیدگی به این نوع مسائل پیچیدگی‌های خاص خود را دارد. خبر خوب این است که در ایران، دادسرای ویژه جرایم رایانه‌ای، برای رسیدگی به چنین پرونده‌هایی تأسیس شده است تا به شما کمک کند که حقوق خود را به بهترین شکل ممکن پیگیری کنید.

تجربه‌ نشان داده که داشتن اطلاعات کافی درباره اختیارات و وظایف این دادسرا می‌تواند تأثیر بسزایی در تسریع روند پیگیری پرونده‌ها و دستیابی به نتایج مطلوب داشته باشد. در این مقاله، شما با ساختار این نهاد و گام‌هایی که می‌توانید برای پیشبرد پرونده خود بردارید، آشنا خواهید شد.

این مقاله نتیجه مطالعات تخصصی است، تا بتوانید با آگاهی کامل و اعتماد به نفس، پرونده سایبری خود را دنبال کنید و از حقوق خود دفاع کنید. اگر پرونده‌ای در این زمینه دارید، مطالعه این مقاله اولین قدم برای موفقیت شما خواهد بود.

دادسرا چیست و چه وظایفی بر عهده دارد؟

به‌طور کلی، در فرایند رسیدگی به شکایات کیفری، دادسرا نقشی کلیدی و حیاتی ایفا می‌کند. وظیفه اصلی دادسرا شامل کشف جرم، تعقیب متهم و انجام تحقیقات مقدماتی است. در واقع، مرحله اولیه بررسی هر جرم و شکایت کیفری به عهده دادسرا بوده و پس از آن، پرونده به دادگاه ارجاع می‌شود.

ریاست دادسرا بر عهده دادستان است و او می‌تواند به تعداد لازم معاونان، دادیاران، بازپرسان و کارکنان اداری داشته باشد. امروزه، با توجه به تخصصی شدن موضوعات جرایم، دادسراها نیز به صورت تخصصی فعالیت می‌کنند و هر کدام به جرایم خاصی رسیدگی می‌کنند. به عنوان مثال، دادسرای ویژه جرایم رایانه‌ای، دادسرای ویژه جرایم پزشکی و بهداشتی و دادسرای ویژه امور سرپرستی صغار و محجورین از جمله این دادسراهای تخصصی هستند. بر اساس ماده ۲۵ قانون آیین دادرسی کیفری، رئیس قوه قضائیه می‌تواند اجازه تأسیس دادسراهای تخصصی در هر شعبه قضایی را صادر کند.

دادسرای ویژه رسیدگی به جرایم رایانه‌ای چیست؟

دادسرای ویژه رسیدگی به جرایم رایانه‌ای یکی از دادسراهای تخصصی است که در راستای ماده 25 قانون آیین دادرسی کیفری در بعضی از حوزه‌های قضایی تأسیس شده و شروع به کار نموده است. این دادسرا صلاحیت انجام تحقیقات مقدماتی پیرامون جرایم خاصی که به وسیله اینترنت و سامانه‌های کامپیوتری ارتکاب می‌یابند را داراست.

چنانچه شکایت کیفری مبنی بر وقوع جرایم سایبری در سامانه ثنا به ثبت برسد، در نخستین مرحله پرونده مربوطه به دادسرای ویژه رسیدگی به جرایم رایانه‌ای ارجاع می‌یابد تا تحقیقات مقدماتی پیرامون بزه ارتکابی را آغاز کرده و صحت یا عدم صحت وقوع جرم را احراز نماید. امروزه در حوزه قضایی بسیاری از شهرها از جمله تهران، شیراز، مشهد  و کرج  دادسراهای ویژه رسیدگی به جرایم رایانه‌ای تأسیس شده و آغاز به کار نموده‌اند.

انواع جرایم اینترنتی که در دادسرای جرایم رایانه‌ای رسیدگی می‌شود

موارد صلاحیت دادسرای ویژه رسیدگی به جرایم رایانه‌ای را می‌توان از طریق دستورالعمل شرح وظایف نواحی دادسرای عمومی و انقلاب تهران به دست آورد. طبق ماده 24 این دستورالعمل، موارد صلاحیت این دادسرا عبارت است از:

«الف) جرائم حوزه فن‌آوری ارتباطات و اطلاعات؛ موضوع قوانین خاص مانند قانون استفاده از بی‌سیم‌های اختصاصی و غیرحرفه‌ای مصوب ۱۳۴۵؛

ب) جرائم پیام‌رسان‌های اجتماعی و کاربران موضوع آئین‌نامه حمایت حقوقی از فعالیت پیام‌رسان‌های اجتماعی داخلی مصوب ۲۰/۱۲/۱۳۹۶ریاست محترم قوه قضائیه؛

پ) جرائم موضوع فصل «جرائم رایانه‌ای» از قانون مجازات اسلامی با رعایت بند «ج» ماده ۲۶ و بند «پ» ماده ۲۸ دستورالعمل؛

ت) جرائم ارتکابی سازمان‌یافته و باندی از طریق کارت‌های بانکی و اعتباری؛

ث) جرائم موضوع «قانون تجارت الکترونیکی» مصوب 1382»

پر ارجاع ترین پرونده ها که به دادسرای ناحیه ۳۱ تهران (دادسرای جرائم رایانه‌ای) ارتباط ندارد

خرید ، فروش و بیع در فضای مجازی

به دادسرای محل وقوع جرم مرتبط می باشد.

بزه توهین ،تهدید،افترا و قذف در فضای مجازی

مطابق دستور العمل دادستانی مربوط به دادسرای عمومی وانقلاب محل است.

رسید جعلی ناشی از خریدهای انجام شده

با این وصف که خریدی انجام شده و پول این خرید از نرم افزارها با رسید سازی ارسال شده مانند نرم افزار آپ وبانک ملی و امثالهم در صلاحیت دادسرای عمومی وانقلاب محل است.

کلاهبرداری های سنتی

 چون پول توسط شاکی به حساب و یا کارت بانکی واریز میشود ؛ مشمول ماده ۱ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا واختلاس وکلاهبرداری است ودر نتیجه در صلاحیت دادسرای عمومی وانقلاب محل می باشد.

استثناء:
در بزهی که تلگرام’ یا اینستاگرام را هک میکنند واز دوستان واشنایان وی پول دریافت میکنند چون مبنا هَک بوده در دادسرای عمومی وانقلاب ناحیه ۳۱ تهران رسیدگی می شود.

نکات قابل توجه تکمیلی

✅ در صورت وقوع چند جرم که هم درجه از نظر مجازات باشند و یکی از جرایم رایانه ای باشد، دادسرای ناحیه ۳۱ تهران صالح است.
مثل: در جرایم تهدید وتوهین ودسترسی غیر مجاز

✅ در صورت هم درجه نبودن جرایم دادسرای عمومی وانقلاب محل صالح به رسیدگی است.
مثل: سرقت وتهدید ودسترسی غیرمجاز که چون سرقت درجه ۵ هست ودیگر جرایم درجه ۶، دادسرای عمومی وانقلاب محل صالح است.

مطابق دستورالعمل دادستانی

پرونده رادیو جوان ، آوا ، بانک مسکن وهمراه اول و..که در تماس تلفنی به بزهدیده میگویند برنده شدید واز طریق رمز دوم حساب خالی می‌کنند، در  دادسرای عمومی وانقلاب ناحیه ۷ تهران صالح به رسیدگی است وبررسی میشود.

در خصوص خرید از  اپ’ های شیپور’ ودیوار وامثالهم در صلاحیت دادسرای عمومی وانقلاب محل است چون واریز وجه از ناحیه (خود شخص) بوده است.

مراحل ثبت شکایت و پیگیری پرونده در دادسرای ویژه جرایم رایانه‌ای

در صورتی که یکی از جرایم موضوع صلاحیت دادسرای ویژه رسیدگی به جرایم رایانه‌ای ارتکاب یابد، مانند جعل رایانه‌ای، کلاهبرداری اینترنتی و غیره، دادسرای ویژه رسیدگی به جرایم رایانه‌ای مسوول رسیدگی به این پرونده و انجام تحقیقات مقدماتی در این خصوص می‌باشد. رسیدگی در دادسرای ویژه رسیدگی به جرایم رایانه‌ای به ترتیب زیر انجام خواهد شد:

1 . ثبت شکوائیه و ارجاع پرونده به دادسرای ویژه رسیدگی به جرایم رایانه‌ای

به منظور ثبت شکایت، شخص شاکی (قربانی جرم رایانه‌ای) بایستی در ابتدا در سامانه ثنا ثبت نام کرده و با کمک و راهنمایی یک وکیل جرایم رایانه ای یا مشاور حقوقی متخصص شکوائیه خود را تنظیم و اسناد و مدارک مربوط به وقوع جرم را جمع‌آوری کرده و ضمیمه شکوائیه نماید. سپس شخص شاکی بایستی به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده تا بدین طریق بتواند شکوائیه خود را به همراه اسناد و مدارک جمع‌آوری شده در سامانه ثنا به ثبت برساند.

2 . ارجاع پرونده از دادسرای ویژه رسیدگی به جرایم رایانه‌ای به پلیس فتا

پس از ثبت شکوائیه در سامانه ثنا، فرایند رسیدگی به آن آغاز خواهد شد. چنانچه رسیدگی به شکوائیه در صلاحیت دادسرای ویژه رسیدگی به جرایم باشد، پرونده مربوطه به این دادسرا ارجاع خواهد شد. دادسرای ویژه رسیدگی به جرایم رایانه‌ای در فرایند انجام تحقیقات خود، جهت بررسی تخصصی پرونده، آن را به پلیس فتا ارجاع می‌دهد. پلیس فتا دانش و تخصص کافی جهت تکمیل تحقیقات و بررسی تخصصی آن را داراست. رئیس پلیس فتا با توجه به موضوع پرونده، آن را به دایره دارای صلاحیت درون پلیس فتا ارجاع می‌دهد، مانند دایره جرایم اخلاقی، دایره جرایم ارز دیجیتال و غیره.

3 . ارجاع پرونده به یکی از شعب دادسرای ویژه رسیدگی به جرایم رایانه‌ای

پلیس فتا موظف است در موعد مقرر تحقیقات لازم پیرامون پرونده را تکمیل کرده و آن را مجدداً به دادسرای ویژه رسیدگی به جرایم رایانه‌ای ارجاع دهد. در این مرحله، معاونت دادسرا، پرونده را به یکی از شعب دادیاری یا بازپرسی ارجاع می‌دهد. شخص شاکی در وقت مقرر در شعبه مربوطه حاضر شده و اظهارات خود را تقدیم بازپرس یا دادیار مربوطه می‌نماید.

4 . صدور قرار مقتضی توسط دادسرای ویژه رسیدگی به جرایم رایانه‌ای

با پایان فرایند رسیدگی در دادسرا و تکمیل تحقیقات مقدماتی، دادسرا اقدام به صدور قرار مقتضی می‌نماید. چنانچه وقوع جرم محرز شود، با صدور قرار جلب به دادرسی و کیفرخواست توسط دادسرا، پرونده از این نهاد خارج شده و جهت رسیدگی به دادگاه ارجاع می‌گردد. در مقابل، اگر جرم بودن عمل ارتکابی احراز نشده و یا دلایل کافی مبنی بر ارتکاب جرم یافت نشود، قرار منع تعقیب صادر شده و رسیدگی به پرونده در همان مرحله دادسرا خاتمه می‌یابد.

مدارک و مستندات لازم برای شکایت در دادسرای جرایم رایانه ای

برای ثبت شکایت در دادسرای ویژه جرایم رایانه‌ای، شکات باید مدارک و مستندات خاصی را تهیه و ارائه دهند تا پرونده آن‌ها به‌طور رسمی بررسی شود. در اینجا مدارک و مستندات لازم برای شکایت در دادسرای جرایم رایانه‌ای لیست شده است:

1. شرح دقیق واقعه: شاکی باید توضیح کامل و دقیق از حادثه یا جرم اتفاق‌افتاده ارائه دهد. این توضیح باید شامل تاریخ، زمان، مکان و نحوه وقوع جرم باشد.
2. مدارک شناسایی شاکی: کارت ملی، شناسنامه و سایر مدارک شناسایی معتبر که هویت شاکی را تأیید می‌کند.
3. مدارک و مستندات فنی:
   • اسکرین‌شات‌ها: تصاویر مربوط به مکالمات، پیام‌ها، ایمیل‌ها یا هرگونه شواهد دیگر که نشان‌دهنده وقوع جرم باشد.
   • لینک‌ها و آدرس‌های اینترنتی: ارائه لینک‌ها یا آدرس‌های وب‌سایت‌ها، صفحات شبکه‌های اجتماعی یا سرویس‌های آنلاین که جرم در آن‌ها اتفاق افتاده است.
   • لاگ‌های فعالیت: در صورت امکان، گزارش فعالیت‌های مربوط به دسترسی غیرمجاز، هک یا هرگونه دخالت در داده‌ها از طریق سیستم‌های رایانه‌ای.
4. پرینت پیامک‌ها و ایمیل‌ها: اگر جرم مرتبط با پیامک‌ها یا ایمیل‌ها باشد، پرینت پیام‌ها یا ایمیل‌های دریافت‌شده به‌عنوان مدرک بسیار مهم است.
5. اطلاعات مربوط به حساب‌های آنلاین: در صورت هک یا دسترسی غیرمجاز به حساب‌های کاربری، اطلاعات مربوط به حساب‌ها (نام کاربری، ایمیل، شماره تلفن مرتبط و غیره) باید ارائه شود.
6. فیش‌های واریزی یا اسناد مالی: در صورتی که جرایم رایانه‌ای شامل کلاهبرداری مالی یا سرقت پول باشد، ارائه فیش‌های واریزی، تراکنش‌های بانکی و اسناد مالی مرتبط ضروری است.
7. گزارش فنی پلیس فتا: در مواردی که پلیس فتا تحقیقات اولیه انجام داده است، گزارش فنی آن‌ها باید ضمیمه شکایت شود. این گزارش‌ها می‌توانند شامل مستندات مربوط به ردیابی‌های فنی و شناسایی مجرمان باشند.
8. گزارش کارشناسی (در صورت نیاز): در برخی موارد، ممکن است نیاز به ارائه گزارش کارشناسان فنی یا کارشناسان رسمی دادگستری برای تأیید ادعاهای شاکی وجود داشته باشد.
9. وکالت‌نامه: اگر شاکی از وکیل استفاده می‌کند، وکیل باید وکالت‌نامه معتبر خود را به همراه مدارک ارائه دهد.

ارائه این مستندات و مدارک می‌تواند به دادسرای جرایم رایانه‌ای کمک کند تا سریع‌تر به شکایت رسیدگی کرده و مجرمان را شناسایی و پیگیری کند.

هزینه های شکایت در دادسرای جرایم رایانه ای

هزینه‌های مربوط به دادرسی، وکالت و کارشناسی در پرونده‌های مربوط به جرایم رایانه‌ای به تفکیک به شرح زیر است:

1. هزینه دادرسی: هزینه دادرسی مربوط به ثبت شکایت در دادسرای جرایم رایانه‌ای معمولاً شامل هزینه‌ای برای ثبت و پیگیری پرونده است. این هزینه در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی پرداخت می‌شود و برای شکواییه کیفری مانند جرایم سایبری، معمولاً در محدوده۱۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان متغیر است. این مبلغ بستگی به تعرفه‌های قوه قضائیه، نوع پرونده و متعداد مستندات پیوستی شما دارد.
2. هزینه وکالت: اگر شاکی یا متهم از وکیل برای پیگیری پرونده استفاده کند، هزینه‌های وکالت بر اساس تجربه وکیل، پیچیدگی پرونده و توافقات بین طرفین تعیین می‌شود. هزینه وکالت در جرایم رایانه‌ای بسته به نوع پرونده و تجربه وکیل متفاوت است.
3. هزینه کارشناسی: هزینه کارشناسی برای پرونده‌های جرایم رایانه‌ای به پیچیدگی موضوع و مدت زمان مورد نیاز برای انجام کارشناسی بستگی دارد. این هزینه توسط کارشناسان رسمی دادگستری در حوزه فناوری اطلاعات و جرایم رایانه‌ای تعیین می‌شود. به طور کلی، هزینه کارشناسی ممکن است بین ۵ تا ۲۰ میلیون تومان یا بیشتر بسته به نوع پرونده متغیر باشد. هرچه موضوع پرونده پیچیده‌تر باشد و نیاز به تحلیل فنی بیشتری داشته باشد، هزینه کارشناسی نیز افزایش خواهد یافت.

در نهایت، هزینه دقیق هر یک از این موارد به نوع پرونده و شرایط خاص آن بستگی دارد و بر اساس تعرفه‌های رسمی قوه قضائیه و توافقات انجام‌شده تعیین می‌شود.

مدت زمان رسیدگی به پرونده های دادسرای جرایم رایانه ای

مدت زمان رسیدگی به پرونده‌های جرایم رایانه‌ای به عوامل مختلفی بستگی دارد و نمی‌توان زمان دقیقی را برای همه پرونده‌ها تعیین کرد. با این حال، موارد زیر به‌طور کلی روی زمان‌بندی رسیدگی به این نوع پرونده‌ها تأثیرگذار هستند:

1. مدت زمان ثبت و بررسی اولیه شکایت: معمولاً ثبت شکایت در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی بین یک تا دو روز طول می‌کشد و سپس پرونده به دادسرای جرایم رایانه‌ای ارجاع داده می‌شود. بعد از ارجاع، بررسی اولیه توسط دادسرا و پلیس فتا ممکن است چند هفته زمان ببرد.
2. مدت زمان تحقیقات پلیس فتا: بسته به پیچیدگی پرونده و نیاز به جمع‌آوری شواهد و مدارک دیجیتال، مدت زمان تحقیقات پلیس فتا می‌تواند بین یک هفته تا یک ماه متغیر باشد. برای جرایم پیچیده‌تر، این مدت ممکن است بیشتر طول بکشد.
3. مدت زمان کارشناسی: در صورتی که پرونده نیاز به نظر کارشناسی داشته باشد، کارشناسان رسمی دادگستری معمولاً ۱۰ تا ۳۰ روز برای انجام بررسی‌ها و ارائه گزارش نیاز دارند. در پرونده‌های پیچیده‌تر، مدت زمان بیشتری ممکن است مورد نیاز باشد.
4. مدت زمان رسیدگی دادسرا: پس از تکمیل تحقیقات و ارائه مستندات به دادسرا، روند دادرسی و تشکیل جلسات دادگاه ممکن است ۳ تا ۶ ماه طول بکشد. مدت زمان رسیدگی به پرونده در دادسرا بستگی به حجم کار دادسرا و پیچیدگی پرونده دارد.

به‌طور کلی، مدت زمان کلی رسیدگی به پرونده‌های جرایم رایانه‌ای می‌تواند بین چند ماه تا یک سال یا بیشتر متغیر باشد. پرونده‌های ساده‌تر سریع‌تر رسیدگی می‌شوند، در حالی که پرونده‌های پیچیده‌تر و با نیاز به کارشناسی و تحلیل‌های فنی ممکن است زمان بیشتری ببرند.

مجازات‌های قانونی برای جرایم رایانه‌ای

بر اساس ماده‌های ذکر شده در قانون جرایم رایانه‌ای، خلاصه‌ای از جرایم و مجازات‌های آن به شرح زیر است:

1. دسترسی غیرمجاز به داده‌ها یا سامانه‌های رایانه‌ای (ماده 1):
   • مجازات: حبس از 91 روز تا 1 سال یا جزای نقدی از 66 میلیون تا 264 میلیون ریال یا هر دو.
2. شنود غیرمجاز (ماده 2):
   • مجازات: حبس از 6 ماه تا 2 سال یا جزای نقدی از 82.5 میلیون تا 500 میلیون ریال یا هر دو.
3. جاسوسی رایانه‌ای (ماده 3):
   • مجازات دسترسی به داده‌های سری: حبس از 1 تا 3 سال یا جزای نقدی از 200 میلیون تا 600 میلیون ریال یا هر دو.
   • مجازات در دسترس قرار دادن داده‌ها: حبس از 2 تا 10 سال.
   • مجازات افشا برای دولت بیگانه: حبس از 5 تا 15 سال.
4. نقض تدابیر امنیتی برای دسترسی به داده‌های سری (ماده 4):
   • مجازات: حبس از 6 ماه تا 2 سال یا جزای نقدی از 82.5 میلیون تا 500 میلیون ریال یا هر دو.
5. بی‌احتیاطی ماموران دولتی (ماده 5):
   • مجازات: حبس از 91 روز تا 2 سال یا جزای نقدی از 50 میلیون تا 330 میلیون ریال یا هر دو، و انفصال از خدمت از 6 ماه تا 2 سال.
6. جعل رایانه‌ای (ماده 6):
   • مجازات: حبس از 1 تا 5 سال یا جزای نقدی از 165 میلیون تا 825 میلیون ریال یا هر دو.
7. استفاده از داده‌های مجعول (ماده 7):
   • مجازات: مجازات مشابه ماده 6.
8. تخریب یا اختلال در داده‌ها یا سیستم‌ها (ماده 8):
   • مجازات: حبس از 6 ماه تا 2 سال یا جزای نقدی از 82.5 میلیون تا 330 میلیون ریال یا هر دو.
9. اخلال در سامانه‌ها (ماده 9):
   • مجازات: حبس از 6 ماه تا 2 سال یا جزای نقدی از 82.5 میلیون تا 330 میلیون ریال یا هر دو.
10. ممانعت از دسترسی به داده‌ها (ماده 10):
    • مجازات: حبس از 91 روز تا 1 سال یا جزای نقدی از 66 میلیون تا 264 میلیون ریال یا هر دو.
11. اخلال در سامانه‌های عمومی (ماده 11):
    • مجازات: حبس از 3 تا 10 سال.
12. سرقت داده‌ها (ماده 12):
    • مجازات: حبس از 91 روز تا 1 سال یا جزای نقدی از 66 میلیون تا 264 میلیون ریال یا هر دو.
13. کلاهبرداری رایانه‌ای (ماده 13):
    • مجازات: حبس از 1 تا 5 سال یا جزای نقدی از 165 میلیون تا 825 میلیون ریال یا هر دو.
14. انتشار محتوای مستهجن (ماده 14):
    • مجازات: حبس از 91 روز تا 2 سال یا جزای نقدی از 50 میلیون تا 330 میلیون ریال یا هر دو.

نکته مهم: این مجازات‌ها، بر اساس اصلاحات تاریخ 1403/3/30، به‌روز شده است.

پلیس فتا و دادسرای جرایم رایانه‌ای

پلیس فتا (فضای تولید و تبادل اطلاعات) یکی از نهادهای کلیدی در مقابله با جرایم رایانه‌ای و سایبری است که با همکاری دادسرای جرایم رایانه‌ای به مقابله با جرایم اینترنتی می‌پردازد. اقدامات پلیس فتا شامل این موارد می باشد:

1. شناسایی و ردیابی مجرمان سایبری: پلیس فتا با بهره‌گیری از فناوری‌های پیشرفته، متهمان جرایم اینترنتی را شناسایی و ردیابی می‌کند. این سازمان، با استفاده از تکنیک‌های پیچیده، اقدام به کشف هویت مجرمان می‌نماید.
2. جمع‌آوری و ارائه مستندات فنی: پلیس فتا مدارک و مستندات مرتبط با جرایم سایبری را جمع‌آوری و در اختیار دادسرای جرایم رایانه‌ای قرار می‌دهد تا فرایند رسیدگی تسهیل شود.
3. ارائه گزارش‌های کارشناسی: پلیس فتا گزارش‌های کارشناسی دقیقی را در خصوص نوع جرم، روش‌های استفاده شده و پیامدهای آن به دادسرا ارائه می‌دهد تا در تصمیم‌گیری‌های حقوقی مورد استفاده قرار گیرد.
4. پیشگیری از وقوع جرایم اینترنتی: یکی از وظایف پلیس فتا همکاری با دادسرا در پیشگیری از جرایم رایانه‌ای است. از طریق اطلاع‌رسانی عمومی و ارائه توصیه‌های ایمنی، به کاربران اینترنتی کمک می‌کنند تا در برابر تهدیدات سایبری محافظت شوند.
5. همکاری با دیگر نهادهای بین‌المللی: پلیس فتا در همکاری با دادسرای جرایم رایانه‌ای و نهادهای بین‌المللی مرتبط با جرایم سایبری، تلاش می‌کند تا شبکه‌های مجرمانه بین‌المللی را شناسایی و فعالیت‌های غیرقانونی آن‌ها را متوقف کند.

وکیل دادسرای جرایم رایانه‌ای

وکیل دادسرای جرایم رایانه‌ای به‌عنوان یک متخصص حقوقی، مسئولیت پیگیری تمامی مراحل قانونی برای دفاع از حقوق شکات و متهمان را بر عهده دارد. از تنظیم شکایت و ارائه مستندات فنی تا دفاع از حقوق موکل در دادگاه، وکیل نقش کلیدی در موفقیت پرونده‌های جرایم اینترنتی ایفا می‌کند. وکیل جرایم رایانه‌ای باید شکایت را با دقت و بر اساس مستندات فنی و حقوقی تنظیم کرده و مشاوره‌های تخصصی در خصوص پیشگیری و حفظ اطلاعات ارائه دهد. همچنین، حضور در دادسرا و پیگیری پرونده تا حصول نتیجه از وظایف اصلی این وکلا است.

در انتخاب وکیل جرایم رایانه‌ای، توجه به تجربه و تخصص او در حوزه فضای مجازی ضروری است. وکلای متخصص در این زمینه، با شناخت دقیق قوانین و روش‌های پیگیری جرایم سایبری، می‌توانند از حقوق شاکی به بهترین نحو دفاع کنند. استفاده از وکیل جرایم رایانه‌ای مزایایی همچون پیگیری دقیق و سریع پرونده، دفاع موثر در برابر اتهامات نادرست و جلوگیری از آسیب‌های بیشتر به حیثیت و اعتبار فردی را به همراه دارد.

نمونه شکایت دادسرای جرایم رایانه ای

شکواییه برای دادسرای جرایم رایانه ای

باسمه تعالی

ریاست محترم دادسرای ویژه جرایم رایانه‌ای

موضوع: شکایت از وقوع جرم رایانه‌ای (کلاهبرداری/هک/نقض حریم خصوصی/سرقت اطلاعات)

با سلام و احترام
اینجانب [نام کامل شاکی]، فرزند [نام پدر]، به شماره ملی [شماره ملی]، ساکن [نشانی کامل]، به استحضار می‌رسانم که اینجانب قربانی یک جرم رایانه‌ای شده‌ام که توسط شخص یا اشخاص ناشناس انجام گرفته است.

شرح واقعه:

در تاریخ [تاریخ وقوع جرم]، اینجانب از طریق [نام سیستم یا شبکه اجتماعی/وب‌سایت/ایمیل/پیامک] با یک فعالیت مشکوک مواجه شدم. فرد یا افرادی به‌طور غیرمجاز به حساب کاربری/داده‌ها/اطلاعات شخصی/مالی اینجانب دسترسی پیدا کرده و اقدام به [شرح فعالیت‌های مجرمانه، مانند: هک کردن حساب، برداشت غیرقانونی از حساب بانکی، سرقت اطلاعات، نشر اطلاعات خصوصی، ارسال پیام‌های تهدیدآمیز] نموده‌اند.

مستندات و مدارک ضمیمه شده:

1. اسکرین‌شات از مکالمات/ایمیل‌ها/پیام‌ها
2. لینک صفحه اینترنتی یا حساب کاربری هک‌شده/نقض شده
3. پرینت پیامک‌ها و ایمیل‌های مربوط به جرم
4. اطلاعات حساب بانکی و فیش‌های واریزی مرتبط (در صورت وجود کلاهبرداری مالی)
5. گزارش فنی پلیس فتا (در صورت وجود)

با توجه به موارد فوق و مستندات ارائه‌شده، از جناب عالی درخواست دارم که اقدامات قانونی لازم برای پیگیری و شناسایی عاملان این جرم انجام شود. همچنین تقاضا دارم که خسارات مادی و معنوی وارد شده به اینجانب مورد پیگیری قرار گرفته و مسببین به اشد مجازات مقرر در قانون محکوم گردند.

با تقدیم احترام

نام و نام خانوادگی شاکی
امضا
تاریخ

نکات لازم برای شکواییه دادسرای جرایم رایانه ای

1. مستندات و مدارک: مستندات ذکرشده در شکایت بسیار مهم است. از اسناد کامل و دقیق مانند اسکرین‌شات‌ها، گزارش‌ها و پرینت پیامک‌ها استفاده کنید.
2. اطلاعات دقیق: حتماً تمام اطلاعات دقیق، مانند تاریخ، محل وقوع جرم، و شرح دقیق حادثه را وارد کنید تا پیگیری سریع‌تر و بهتر انجام شود.

این نمونه شکایت می‌تواند به‌عنوان یک الگو برای شکایت‌های جرایم رایانه‌ای مورد استفاده قرار گیرد و با توجه به نوع جرم و شرایط شما، قابل تنظیم و ویرایش است.

آدرس دادسرای ویژه رسیدگی به جرایم رایانه‌ای در تهران

در کلانشهر تهران، 38 ناحیه دادسرا پیش‌بینی شده است که هر یک از آن‌ها صلاحیت خاص خود را دارا هستند. در این بین، دادسرای ناحیه 31 تهران به دادسرای ویژه رسیدگی به جرایم رایانه‌ای اختصاص داده شده است. کلیه شکایت‌هایی که در صلاحیت دادسرای ویژه رسیدگی به جرایم رایانه‌ای قرار دارند، در شهر تهران در دادسرای ناحیه 31 مورد رسیدگی قرار خواهند گرفت.

این دادسرا در منطقه ۵ تهران و محله صادقیه واقع شده است.

نشانی پستی دادسرای ناحیه 31 تهران: فلکه دوم صادقیه، بزرگراه آیت‌الله کاشانی، خیابان اباذر، نبش خیابان شالی، دادسرای ناحیه 31 تهران (ویژه رسیدگی به جرایم رایانه‌ای)

به منظور کسب اطلاع از صلاحیت دادسراهای تهران، می‌توانید مقاله «صلاحیت دادسراهای تهران بر اساس نوع جرم» را مطالعه نمایید.

---

پرسش و پاسخ‌های متداول در مورد دادسرای جرایم رایانه‌ای

1. دادسرای جرایم رایانه‌ای چیست؟
   دادسرای جرایم رایانه‌ای یک نهاد قضایی تخصصی است که وظیفه رسیدگی به جرایم مرتبط با فضای مجازی، اینترنت و فناوری اطلاعات را دارد. این دادسرا به پرونده‌هایی مانند هک، کلاهبرداری اینترنتی، نشر اکاذیب و نقض حریم خصوصی رسیدگی می‌کند.
2. چگونه می‌توان در دادسرای جرایم رایانه‌ای شکایت ثبت کرد؟
   برای ثبت شکایت در دادسرای جرایم رایانه‌ای، باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید و مستندات مرتبط با جرم مانند اسکرین‌شات‌ها، پیام‌ها و مدارک فنی را به همراه داشته باشید. پس از ثبت شکایت، پرونده به پلیس فتا ارجاع داده می‌شود و تحقیقات اولیه آغاز می‌شود.
3. چه جرایمی در دادسرای جرایم رایانه‌ای بررسی می‌شوند؟
   دادسرای جرایم رایانه‌ای به جرایمی مانند هک، سرقت اطلاعات، کلاهبرداری اینترنتی، نقض حریم خصوصی، انتشار محتواهای غیرمجاز و مستهجن و نشر اکاذیب در فضای مجازی رسیدگی می‌کند.
4. مدارک لازم برای طرح شکایت در دادسرای جرایم رایانه‌ای چیست؟
   مدارک لازم شامل کارت شناسایی شاکی، اسکرین‌شات‌ها یا تصاویر از پیام‌ها و مکالمات، پرینت پیامک‌ها یا ایمیل‌های مربوط به جرم، فیش‌های واریزی و اسناد مالی (در صورت کلاهبرداری) و گزارش پلیس فتا می‌باشد.
5. چه مدت زمان برای پیگیری شکایت در دادسرای جرایم رایانه‌ای لازم است؟
   مدت زمان پیگیری پرونده‌های جرایم رایانه‌ای به نوع جرم، میزان پیچیدگی پرونده و تحقیقات پلیس فتا بستگی دارد. برخی پرونده‌ها ممکن است چند ماه طول بکشد، در حالی که پرونده‌های پیچیده‌تر می‌توانند زمان بیشتری نیاز داشته باشند.
6. آیا استفاده از وکیل در دادسرای جرایم رایانه‌ای الزامی است؟
   استفاده از وکیل در این نوع پرونده‌ها الزامی نیست، اما توصیه می‌شود به دلیل پیچیدگی‌های حقوقی و فنی مربوط به جرایم سایبری، از وکیل متخصص در جرایم رایانه‌ای استفاده کنید. وکلای متخصص می‌توانند در جمع‌آوری مدارک، ارائه شکایت و دفاع از حقوق شما در دادگاه موثرتر باشند.
7. مجازات جرایم رایانه‌ای در ایران چیست؟
   مجازات جرایم رایانه‌ای بسته به نوع جرم متفاوت است. مجازات‌هایی مانند حبس از چند ماه تا چند سال و جزای نقدی سنگین برای جرایم مختلف از جمله دسترسی غیرمجاز، کلاهبرداری اینترنتی و نشر اکاذیب در نظر گرفته شده است.
8. نقش پلیس فتا در دادسرای جرایم رایانه‌ای چیست؟
   پلیس فتا مسئول تحقیقات اولیه در پرونده‌های جرایم رایانه‌ای است. این پلیس با استفاده از ابزارهای فنی و تخصصی، شواهد لازم را جمع‌آوری کرده و متهمان را شناسایی می‌کند. پس از تحقیقات پلیس فتا، پرونده به دادسرای جرایم رایانه‌ای ارسال می‌شود.
9. اگر اطلاعات شخصی در اینترنت منتشر شده باشد، چه باید کرد؟
   در صورتی که اطلاعات شخصی شما در فضای مجازی بدون اجازه منتشر شود، می‌توانید به دادسرای جرایم رایانه‌ای شکایت کنید. برای شکایت، مستندات مربوط به انتشار اطلاعات و مدارک شناسایی خود را به همراه داشته باشید.
10. چگونه می‌توان از وقوع جرایم رایانه‌ای پیشگیری کرد؟
    برای پیشگیری از جرایم رایانه‌ای، از رمزهای عبور قوی و پیچیده استفاده کنید، از اشتراک‌گذاری اطلاعات حساس در اینترنت خودداری کنید و در صورت مشکوک بودن به هرگونه فعالیت غیرعادی در حساب‌های کاربری خود، بلافاصله رمزهای عبور را تغییر دهید و با پلیس فتا تماس بگیرید.

---

سخن نهایی

دادسرای ویژه رسیدگی به جرایم رایانه‌ای، یکی از دادسراهای تخصصی است که به موجب ماده 25 قانون آیین دادرسی کیفری در برخی از حوزه‌های قضایی تأسیس شده است. این دادسرا به صورت تخصصی وظیفه رسیدگی به شکایات و انجام تحقیقات مقدماتی پیرامون جرایم موضوع ماده 24 دستورالعمل شرح وظایف نواحی دادسرای عمومی و انقلاب تهران را دارد. با توجه به اینکه جرایم موضوع این ماده، جرایمی تخصصی در حوزه اینترنت و فضای مجازی محسوب می‌شوند، ضروری است که بررسی آن‌ها توسط یک نهاد تخصصی تحت عنوان دادسرای ویژه رسیدگی به جرایم رایانه‌ای انجام شود. فرایند رسیدگی به شکایات و تکمیل تحقیقات مقدماتی در دادسرای ویژه رسیدگی به جرایم رایانه‌ای تفاوت چندانی با دیگر دادسراها ندارد. اما این دادسرا همکاری مؤثری با پلیس فتا داشته و بسیاری از بررسی‌ها و استعلامات به دستور دادسرای ویژه رسیدگی به جرایم رایانه‌ای توسط پلیس فتا انجام می‌شود.

اگر  این مقاله‌ ما برای شما مفید بوده و به دنبال راهنمایی بیشتری هستید، تیم متخصص “وکیل سوال” با مدیریت خانم ام‌البنین تنکابنی رضایی آماده است تا شما را در جرایم حوزه سایبری همراهی کند. سوالات و مشکلات حقوقی خود را با ما در میان بگذارید و از دانش و تجربه وکلای ما بهره‌مند شوید.

برای رزرو مشاوره، می‌توانید به سادگی از فرم تماس موجود در سایت استفاده کنید یا با شماره‌های تماس ما ارتباط برقرار کنید. ما در کوتاه‌ترین زمان ممکن پاسخگوی شما خواهیم بود و بهترین راه‌حل‌ها را ارائه می‌دهیم.

همین حالا اقدام کنید و از خدمات حقوقی ما بهره‌مند شوید.

**وکیل سوال – همراه شما در مسیر عدالت**