برخی از جرایم ممکن است ابعاد بین‌المللی داشته باشند، به این معنی که ممکن است جرم در خارج از ایران رخ داده باشد و یکی از طرفین (مرتکب یا قربانی) ایرانی باشد یا در داخل ایران اتفاق افتاده باشد و اتباع خارجی درگیر آن باشند. رسیدگی به این نوع جرایم به دلیل مسائل بین‌المللی پیچیده‌تر است و نیاز به تخصص ویژه‌ای دارد. دادسرای امور بین‌الملل، به عنوان یکی از دادسراهای تخصصی در ایران، برای بررسی این نوع پرونده‌ها و انجام تحقیقات اولیه تأسیس شده است. اگر شما یک شهروند خارجی مقیم ایران هستید یا به هر دلیلی درگیر یک پرونده با ابعاد بین المللی هستید، آشنایی با نحوه طرح شکایت در این دادسرا برای شما اهمیت زیادی دارد. در این مقاله به سادگی توضیح می‌دهیم که این دادسرا چه صلاحیت‌هایی دارد و چگونه می‌توانید در آن شکایت کنید.
با طرح هر شکایت کیفری، دادسراها مسئولیت انجام و تکمیل تحقیقات مقدماتی پرونده را بر عهده دارند. در صورتی که دادسرا پس از انجام تحقیقات، وقوع جرم را محرز بداند، با صدور کیفرخواست، پرونده را برای رسیدگی و صدور حکم به دادگاه کیفری ارجاع می‌دهد. اما در مواردی که ادله کافی برای وقوع جرم یافت نشود، دادسرا با صدور قرار منع تعقیب، رسیدگی به پرونده را خاتمه می‌دهد.
بر اساس ماده ۲۵ قانون آیین دادرسی کیفری، رئیس قوه قضائیه می‌تواند دادسراهای تخصصی را تأسیس کند. در راستای این ماده، تاکنون چندین دادسرای تخصصی مانند دادسرای فرهنگ و رسانه، دادسرای ویژه جرایم رایانه‌ای و دادسرای ویژه جرایم علیه امنیت اخلاقی، در نظام قضایی کشور شروع به کار کرده‌اند. دادسرای امور بین‌الملل نیز یکی از این دادسراهای تخصصی است که به منظور انجام تحقیقات مقدماتی در پرونده‌های کیفری با جنبه بین‌المللی تأسیس شده است.
دادسرای امور بین‌الملل صلاحیت رسیدگی به جرایم کیفری با جنبه بین‌المللی را دارد. این صلاحیت عام است، اما برای رسیدگی به هر جرم در این دادسرا، باید دو شرط اصلی وجود داشته باشد:
با این توضیحات، دعاوی حقوقی بین الملی یا جرایم کیفری بدون جنبه بین‌المللی در دادسرای امور بین‌الملل قابل طرح نیستند.
مطابق دستورالعمل شرح وظایف نواحی دادسرای عمومی و انقلاب تهران، موارد صلاحیت دادسرای امور بین‌الملل عبارت است از:
در سال ۱۳۹۶، مجلس شورای اسلامی قانون مقابله با نقض حقوق بشر و اقدامات تروریستی و ماجراجویانه آمریکا در منطقه را تصویب کرد. این قانون در پاسخ به اقدامات بی‌ثبات‌کننده‌ای بود که پارلمان آمریکا علیه ایران تصویب کرده بود. با توجه به نقش برجسته دولت آمریکا و رژیم صهیونیستی در ایجاد ناامنی در منطقه غرب آسیا و خلیج فارس، رسیدگی به شکایات مربوط به جرایم امنیتی اتباع و مقامات این کشورها به دادسرای امور بین‌الملل محول شده است
حمایت دیپلماتیک از مأموران سیاسی و سفرای خارجی یکی از اصلی‌ترین موضوعات در روابط بین‌الملل است. قوانین مرتبط با مأموران سیاسی و سفرای خارجی با قوانین عمومی اتباع خارجی تفاوت‌های بسیاری دارد. به همین دلیل، رسیدگی به جرایم مربوط به مأموران سیاسی و کنسولی نیازمند تخصص ویژه‌ای است و این مسئولیت به‌طور اختصاصی بر عهده دادسرای امور بین‌الملل قرار گرفته است.
مواد ۵، ۶، ۷ و ۸ قانون مجازات اسلامی به جرایم بین‌المللی می‌پردازند. بر اساس این مواد، رسیدگی به جرایم امنیتی اتباع ایرانی و خارجی علیه حکومت جمهوری اسلامی ایران، جرایم مأموران سیاسی و کنسولی ایران، جرایم اتباع ایرانی در خارج از کشور و جرایم اتباع خارجی علیه اتباع ایرانی یا کشور ایران، در صلاحیت محاکم قضایی ایران قرار دارد. همچنین، طبق ماده ۱۵ دستورالعمل شرح وظایف نواحی دادسرای عمومی و انقلاب تهران، دادسرای امور بین‌الملل به‌عنوان مرجع صالح برای انجام تحقیقات مقدماتی در این موارد تعیین شده است.
وابستگی اتباع هر کشور به دولت متبوع خود باعث می‌شود که رسیدگی به جرایم و شکایات آنها، بدون توجه به محل اقامتشان، در صلاحیت محاکم قضایی کشور متبوعشان قرار گیرد. به همین دلیل، دادسرای امور بین‌الملل صالح است تا به جرایم اتباع ایرانی علیه یکدیگر در خارج از کشور، رسیدگی کند.
براساس اصل صلاحیت سرزمینی، محاکم ایران نسبت به رسیدگی به تمامی جرایم ارتکابی در قلمرو کشور صالح هستند. اما در صورتی که مأموران و نمایندگان سیاسی کشورهای دیگر در خاک ایران مرتکب جرمی شوند، به دلیل تفاوت قوانین و حساسیت‌های مرتبط با جرایم این دسته افراد، نیاز به رسیدگی تخصصی و ویژه وجود دارد. این وظیفه نیز در حیطه صلاحیت‌های دادسرای امور بین‌الملل قرار دارد.
همکاری و معاضدت‌های قضایی بین کشورها از عوامل مؤثر در بهبود روابط بین‌المللی یک دولت با سایر کشورها محسوب می‌شود. در زمینه معاضدت‌های قضایی کیفری میان دولت ایران و کشورهای خارجی، دادسرای امور بین‌الملل به عنوان یک نهاد تخصصی، مسئولیت اجرای این وظیفه را بر عهده دارد.
حمایت دولت ایران از اتباع خود، ایجاب می‌کند که محاکم قضایی ایران امور مربوط به محکومان ایرانی در خارج از کشور را پیگیری کنند تا حقوق آنها در محاکم کشورهای خارجی نادیده گرفته نشود. پیگیری این امور نیز یکی از صلاحیت‌های تعریف‌شده برای دادسرای امور بین‌الملل است.
رسیدگی به پرونده‌ها در دادسرای امور بین‌الملل تهران طی چندین مرحله انجام می‌شود که هر کدام از این مراحل نقش مهمی در پیشبرد پرونده و دستیابی به نتیجه مثبت دارد:
شاکی می‌تواند با مشورت و راهنمایی یک وکیل متخصص در حوزه جرایم بین‌المللی، اسناد و مدارک مربوط به وقوع جرم را جمع‌آوری کرده و یک شکوائیه کامل تنظیم کند.
نمونه شکایت کلاهبرداری مهاجرتی در دادسرای امور بین‌الملل
هر یک از اتباع ایرانی می‌تواند با استفاده از کد ملی خود در سامانه ثنا ثبت‌نام کرده و پروفایل شخصی خود را در این سامانه ایجاد کند. سپس با مراجعه به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، شکوائیه خود را به همراه اسناد و مدارک مربوط به وقوع جرم در سامانه ثنا ثبت کند.
اتباع خارجی مقیم ایران می‌توانند برای ثبت‌نام در سامانه ثنا و دریافت نام کاربری و رمز عبور شخصی – که برای ورود به سامانه ثنا و مشاهده ابلاغیه‌های الکترونیکی ضروری است – با به همراه داشتن اصل مدارک اقامتی معتبر خود، به یکی از دفاتر خدمات اتباع خارجی مراجعه کرده و ثبت‌نام خود را نهایی کنند.
لازم به ذکر است که ثبت‌نام در سامانه ثنا و استفاده از خدمات این درگاه تنها برای آن دسته از اتباع خارجی مقیم ایران ممکن است که دارای کد فیدا باشند. کد فیدا یک شناسه ۱۲ رقمی است که به جای کد ملی یا شناسه ملی عمل می‌کند و به اتباع خارجی مقیم ایران این امکان را می‌دهد تا از برخی خدمات و امکانات قانونی و قضایی در داخل کشور بهره‌مند شوند.
پس از ثبت شکایت در سامانه ثنا، اگر پرونده دارای جنبه بین‌المللی باشد، به طور خودکار به دادسرای امور بین‌الملل ارجاع می‌شود. این جنبه‌های بین‌المللی ممکن است شامل وقوع جرم در خارج از ایران یا دخالت اتباع خارجی در جرم باشد. این ارجاع خودکار تضمین می‌کند که پرونده به‌طور تخصصی و با توجه به ویژگی‌های خاص آن مورد رسیدگی قرار گیرد.
در این مرحله، بازپرس دادسرای امور بین‌الملل مسئولیت بررسی اولیه پرونده را بر عهده دارد. بازپرس با دقت به بررسی شواهد و مدارک ارائه‌شده می‌پردازد تا مشخص شود که آیا شکایت مطرح‌شده مبنای قانونی دارد یا خیر. در صورتی که نیاز به اطلاعات بیشتری باشد، بازپرس می‌تواند از پلیس اینترپل یا دیگر نهادهای بین‌المللی درخواست کمک کند. این همکاری‌های بین‌المللی به جمع‌آوری شواهد معتبر و تسریع در روند تحقیقات کمک می‌کند.
در این مرحله، بازپرس ممکن است شاکی، متهم و شاهدان را برای ارائه توضیحات و دفاعیات به دادسرا دعوت کند. این جلسات استماع فرصتی است برای هر دو طرف پرونده تا نظرات و ادعاهای خود را بیان کنند. وکلای شاکی و متهم نیز می‌توانند در این جلسات حضور داشته باشند و از موکل خود دفاع کنند. نقش وکیل در این مرحله بسیار حیاتی است، زیرا می‌تواند با ارائه دلایل قانونی و مستندات، در تصمیم‌گیری نهایی بازپرس تأثیرگذار باشد.
یکی از مهم‌ترین مراحل در دادسرای امور بین‌الملل، بررسی دقیق اسناد و مدارکی است که توسط طرفین پرونده ارائه می‌شود. بازپرس با دقت به بررسی این مدارک می‌پردازد تا اطمینان حاصل کند که تمامی جنبه‌های پرونده به درستی مورد بررسی قرار گرفته است. تنظیم دقیق شکوائیه و ارائه مدارک مستند و کامل می‌تواند نقش مهمی در جلب نظر بازپرس داشته باشد و مسیر رسیدگی به پرونده را تسهیل کند.
پس از اتمام تحقیقات و بررسی تمامی جوانب پرونده، بازپرس تصمیم نهایی خود را در مورد اینکه آیا عمل ارتکابی جرم محسوب می‌شود یا خیر، اتخاذ می‌کند. اگر بازپرس به این نتیجه برسد که جرم واقع شده است، اقدام به صدور کیفرخواست می‌کند و پرونده را به دادگاه کیفری ارجاع می‌دهد. در صورتی که بازپرس به این نتیجه برسد که شواهد کافی برای اثبات جرم وجود ندارد، ممکن است قرار منع تعقیب صادر شود و پرونده بسته شود.
در نهایت، اگر کیفرخواست صادر شود، پرونده برای رسیدگی نهایی به دادگاه کیفری ارسال می‌شود. در دادگاه کیفری، قاضی به بررسی نهایی پرونده و شنیدن دفاعیات هر دو طرف می‌پردازد و در نهایت حکم نهایی را صادر می‌کند. این مرحله آخرین مرحله از فرآیند قضایی است که نتیجه آن می‌تواند تأثیرات مهمی بر زندگی طرفین داشته باشد..
انجام تحقیقات مقدماتی پیرامون جرایم بین‌المللی در دادسرای امور بین‌الملل مزایای متعددی دارد که می‌توان به ترتیب زیر به آنها اشاره کرد:
1. دادسرای امور بین‌الملل یک نهاد تخصصی است و قضات آن دارای تجربه و تخصص کافی در رسیدگی به جرایم بین‌المللی هستند.
2. به دلیل حجم کاری کمتر و تعداد محدودتر مراجعین و پرونده‌ها، فرایند رسیدگی در این دادسرا با سرعت و سهولت بیشتری نسبت به دیگر دادسراها انجام می‌شود.
3. پلیس اینترپل به عنوان ضابط قضایی در کنار دادسرای امور بین‌الملل فعالیت می‌کند و این دادسرا می‌تواند در صورت نیاز استعلامات لازم را از طریق پلیس اینترپل دریافت کند.
در حال حاضر، در نظام قضایی کشور، تنها یک دادسرای امور بین‌الملل در تهران وجود دارد. رسیدگی به کلیه جرایم بین‌المللی، بدون توجه به حوزه قضایی آنها، در صلاحیت این دادسرا قرار دارد و دیگر حوزه‌های قضایی فاقد دادسرای تخصصی امور بین‌الملل هستند. دادسرای ناحیه 20 تهران در حال حاضر به عنوان دادسرای امور بین‌الملل فعالیت می‌کند.
آدرس پستی دادسرای ناحیه 20 تهران (امور بین‌الملل): تهران، خیابان فاطمی، بعد از سازمان آب، روبه‌روی خیابان شهید دائمی، پلاک 139.
شماره تماس: 88997418-021
دادسرای امور بین‌الملل یک نهاد تخصصی است و به همین دلیل، پیگیری فرایند رسیدگی در این نهاد نیازمند دریافت مشاوره و راهنمایی‌های لازم از سوی یک وکیل متخصص در حوزه جرایم بین‌المللی است. یک وکیل متخصص می‌تواند به شاکی در جمع‌آوری اسناد و مدارک و تنظیم دقیق شکوائیه کمک‌های بسیاری ارائه دهد. تنظیم دقیق شکوائیه و ارائه صحیح اسناد و مدارک، نقش مهمی در جلب نظر بازپرس و مقام تحقیق دارد و می‌تواند باعث شود که جرم بودن عمل ارتکابی محرز گردد و بازپرس اقدام به صدور کیفرخواست و ارجاع پرونده به دادگاه کیفری کند.
برای مطالعه “مقاله وکیل دادسرای امور بین‌الملل کیست؟” کلیک کنید.
براساس ماده 25 قانون آیین دادرسی کیفری، تاکنون دادسراهای تخصصی متعددی در نظام قضایی کشور تأسیس و آغاز به کار کرده‌اند. هر یک از این دادسراها دارای صلاحیت‌های اختصاصی هستند و به صورت تخصصی به بررسی و تکمیل تحقیقات مقدماتی در حوزه صلاحیت خود می‌پردازند. یکی از این دادسراهای تخصصی که امروزه در نظام قضایی کشور تأسیس شده و فعال است، دادسرای امور بین‌الملل است. این دادسرا صلاحیت عام برای انجام تحقیقات مقدماتی پیرامون تمامی پرونده‌های دارای وصف بین‌المللی را دارد. بین‌المللی بودن یک جرم ممکن است به دلیل وقوع آن در خارج از ایران یا به دلیل دخالت یکی از افراد غیرایرانی، خواه مرتکب یا قربانی (شاکی)، باشد. در حال حاضر، دادسرای ناحیه 20 تهران به عنوان تنها دادسرای امور بین‌الملل در کشور فعالیت می‌کند و رسیدگی به تمامی جرایم بین‌المللی در نظام قضایی کشور به این دادسرا محول شده است.
اگر این مقاله ما برای شما مفید بوده و به دنبال راهنمایی بیشتری هستید، تیم متخصص “وکیل سوال” با مدیریت خانم ام‌البنین تنکابنی رضایی آماده است تا شما را در زمینه طرح شکایت نسبت به جرایم بین‌المللی همراهی کند. سوالات و مشکلات حقوقی خود را با ما در میان بگذارید و از دانش و تجربه وکلای ما بهره‌مند شوید.
برای رزرو مشاوره، می‌توانید به سادگی از فرم تماس موجود در سایت استفاده کنید یا با شماره‌های تماس ما ارتباط برقرار کنید. ما در کوتاه‌ترین زمان ممکن پاسخگوی شما خواهیم بود و بهترین راه‌حل‌ها را ارائه می‌دهیم.
همین حالا اقدام کنید و از خدمات حقوقی ما بهره‌مند شوید.
وکیل سوال – همراه شما در مسیر عدالت
دادسرای امور بین‌الملل یکی از دادسراهای تخصصی در ایران است که به بررسی جرایم مرتبط با امور بین‌المللی مانند پرونده‌هایی که در آنها اتباع خارجی یا ایرانیان مقیم خارج درگیر هستند، می‌پردازد.
جرایمی که در آنها جنبه بین‌المللی وجود دارد، مانند جرایم رخ‌داده در خارج از ایران با حضور اتباع ایرانی یا جرایمی که در داخل ایران به وقوع می‌پیوندند و اتباع خارجی درگیر هستند.
ایرانیان مقیم خارج از کشور، اتباع خارجی مقیم ایران و افرادی که به هر نحوی در جرایم بین‌المللی دخیل هستند، می‌توانند در این دادسرا شکایت کنند.
شما می‌توانید با ارائه مستندات و مدارک مربوط به جرم رخ داده به این دادسرا مراجعه کنید یا از طریق وکیل اقدام به طرح شکایت نمایید.
این دادسرا صلاحیت بررسی جرایمی که دارای ابعاد بین‌المللی هستند، مانند کلاهبرداری مهاجرتی، جرایم سایبری بین‌المللی و پرونده‌هایی که در آن دو یا چند کشور دخیل هستند، را دارد.
این دادسرا به تحقیقات مقدماتی جرایم بین‌المللی می‌پردازد و در صورت نیاز، با نهادهای حقوقی داخلی و خارجی همکاری می‌کند.
بله، اتباع خارجی مقیم ایران یا حتی آن‌هایی که به نوعی با ایران در ارتباط هستند می‌توانند از طریق این دادسرا شکایت خود را ثبت کنند.
بله، دادسرای امور بین‌الملل از طریق کانال‌های رسمی مانند پلیس بین‌الملل (اینترپل) و توافق‌نامه‌های قضایی با سایر کشورها همکاری می‌کند تا در حل پرونده‌های بین‌المللی مؤثر باشد. این همکاری‌ها شامل استرداد مجرمان، تبادل اطلاعات حقوقی و پیگیری جرایم فراملی است.
مدت زمان بررسی پرونده‌ها بسته به پیچیدگی و ماهیت بین‌المللی آنها متغیر است، اما به دلیل حساسیت و ارتباطات خارجی، معمولاً این فرآیند ممکن است زمان بیشتری نسبت به پرونده‌های داخلی به طول بینجامد.
داشتن وکیل به‌ویژه در پرونده‌های پیچیده بین‌المللی می‌تواند بسیار مفید باشد، زیرا وکیل با قوانین و رویه‌های بین‌المللی و همکاری‌های قضایی آشنایی بیشتری دارد و می‌تواند بهترین راهکار را ارائه دهد.
وکیل سوال یک پلتفرم آنلاین است که با هدف ارائه خدمات حقوقی به زبان ساده و قابل‌فهم برای همه راه‌اندازی شده است. این سایت تحت مدیریت ام‌البنین تنکابنی رضایی، وکیل پایه یک دادگستری، فعالیت می‌کند و تلاش می‌کند تا مسیر حل مشکلات حقوقی را برای کاربران آسان‌تر کند.
۰۹۰۱۲۲۲۵۳۶۹
info@vakilsoal.com
تهران،خیابان مطهری، ابتدای خیابان مفتح شمالی، خیابان ملایری پور، نبش خیابان زیرک زاده، پلاک ۷
کلاهبرداری اینترنتی
لطفا همکاری بفرمایید
با سلام. لطفا موردتون رو اینجا توضیح بدید یا از طریق شماره تماس های سایت با ما در ارتباط باشید.