مهریه در نظام حقوقی و فقهی ایران به‌عنوان یکی از حقوق مالی زن پس از ازدواج تعیین می‌شود. در سال‌های اخیر، با ظهور و گسترش ارزهای دیجیتال همچون بیت‌کوین و اتریوم، این سؤال مطرح شده است که آیا می‌توان از ارز دیجیتال به عنوان مهریه استفاده کرد؟ در این مقاله به بررسی ابعاد حقوقی و فقهی تعیین ارز دیجیتال به عنوان مهریه بر اساس قوانین ایران و منابع معتبر فقهی پرداخته می‌شود.
بر اساس فقه اسلامی و قانون مدنی ایران، مهریه مالی است که زوج به هنگام عقد ازدواج به زوجه می‌پردازد یا تعهد به پرداخت آن می‌کند. ماده ۱۰۷۸ قانون مدنی ایران در خصوص مهریه تصریح دارد که:
«هر چیزی که مالیت داشته و قابل تملک نیز باشد می‌تواند مهر قرار گیرد.»
این ماده نشان می‌دهد که هر چیزی که مالیت داشته باشد و قابل تملک باشد، می‌تواند به عنوان مهریه تعیین شود. در این راستا، معیارهای قانونی و فقهی برای تعیین مهریه عبارتند از:
ارز دیجیتال نوعی دارایی مجازی است که توسط فناوری بلاکچین پشتیبانی می‌شود. ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین و اتریوم در بسیاری از کشورها و بازارهای جهانی به عنوان یک ابزار پرداخت و سرمایه‌گذاری شناخته شده‌اند و قیمت‌گذاری مشخصی دارند.
در ایران نیز ارزهای دیجیتال به دلیل داشتن ارزش مالی و قابل معامله بودن در بازارهای جهانی، از دیدگاه اقتصادی مالیت دارند. بنابراین، از منظر قانونی، می‌توان گفت که ارز دیجیتال به‌عنوان یک دارایی مالی شناخته می‌شود و می‌تواند یکی از معیارهای مالیت در تعیین مهریه باشد.
قابلیت تملک به این معناست که مال باید قابلیت انتقال از فردی به فرد دیگر را داشته باشد. ارزهای دیجیتال این قابلیت را دارند، چرا که مالکیت آن‌ها از طریق کیف پول‌های دیجیتال و تراکنش‌های بلاکچینی قابل انتقال است.
در نتیجه، از دیدگاه قابلیت تملک، ارزهای دیجیتال دارای شرایط لازم هستند و می‌توان آن‌ها را به عنوان مالی قابل تملک در نظر گرفت.
یکی از مسائل مهم در تعیین مهریه مشروعیت مال از دیدگاه فقهی است. هرچند ارزهای دیجیتال به دلیل پیچیدگی‌های فنی و جدید بودن، هنوز به‌طور کامل در منابع فقهی مورد بحث قرار نگرفته‌اند، اما اصول کلی فقهی بر این است که هر مال مشروعی که خلاف شرع نباشد، می‌تواند به عنوان مهریه تعیین شود.
از آنجا که ارز دیجیتال به‌عنوان یک دارایی مدرن مالی شناخته می‌شود و در بسیاری از کشورها مورد استفاده قرار می‌گیرد، از دیدگاه فقهی نیز منع صریحی در مورد استفاده از آن به عنوان مهریه وجود ندارد، مگر اینکه به دلایلی خاص، همچون عدم شفافیت معاملات یا کلاهبرداری، مشکلی ایجاد شود.
تا کنون قوانین ایران به‌صورت صریح به موضوع تعیین ارز دیجیتال به عنوان مهریه نپرداخته‌اند. اما با توجه به ماده ۱۰۷۸ قانون مدنی و مالیت و قابلیت تملک ارزهای دیجیتال، تعیین آن به عنوان مهریه، از دید حقوقی مشکلی ندارد. با این حال، باید به نوسانات شدید ارزش ارزهای دیجیتال توجه داشت که می‌تواند در زمان پرداخت مهریه چالش‌برانگیز باشد.
هرچند تعیین ارز دیجیتال به عنوان مهریه از لحاظ حقوقی و فقهی ممکن است، اما باید به مشکلات عملی نیز توجه کرد:
با توجه به قوانین ایران و اصول فقهی، تعیین ارز دیجیتال به عنوان مهریه از لحاظ حقوقی و فقهی مشکلی ندارد، به شرطی که مالیت و قابلیت تملک داشته باشد و همچنین مشروع باشد. ارزهای دیجیتال این شرایط را دارا هستند، اما نوسانات قیمتی و ریسک‌های امنیتی از جمله مسائلی هستند که باید در تعیین ارز دیجیتال به عنوان مهریه مورد توجه قرار گیرند.
بنابراین، اگرچه از لحاظ قانونی و فقهی مانعی برای تعیین ارز دیجیتال به عنوان مهریه وجود ندارد، اما به دلیل پیچیدگی‌های آن و نوسانات قیمتی، توصیه می‌شود که قبل از تصمیم‌گیری، این موضوعات با دقت بررسی شوند و حتی مشاوره حقوقی دریافت شود تا در آینده مشکلات احتمالی کاهش یابد.
در دنیای امروز که ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین و اتریوم به بخشی از زندگی مالی بسیاری از افراد تبدیل شده‌اند، داشتن اطلاعات دقیق و صحیح در مورد مسائل حقوقی این حوزه بسیار مهم است. در وکیل سوال به مدیریت خانم ام‌البنین تنکابنی رضایی، خدمات مشاوره حقوقی تخصصی در زمینه ارزهای دیجیتال ارائه می‌شود.
اگر درگیر مسائلی مانند:
این خدمات به شما کمک می‌کند تا با شناخت دقیق قوانین و رویه‌های قضایی در این حوزه، از دارایی‌های دیجیتال خود محافظت کنید و به درستی در این بازار پرریسک عمل کنید. همچنین، در صورت بروز هرگونه مشکل حقوقی، می‌توانید از طریق مشاوره‌های تخصصی، بهترین راه‌حل‌های قانونی را پیدا کنید و با اطمینان بیشتری در حوزه ارزهای دیجیتال فعالیت کنید.
وکیل سوال، همراه شما در مسیر عدالت
ارزش ارز دیجیتال معمولاً در لحظه پرداخت و بر اساس نرخ بازار تعیین می‌شود. اما پیشنهاد می‌شود که این موضوع به‌صورت دقیق در سند ازدواج ذکر شود تا در آینده از بروز مشکلات جلوگیری شود.
بله، نوسانات ارزهای دیجیتال یکی از مهم‌ترین چالش‌ها برای تعیین آن‌ها به‌عنوان مهریه است. این نوسانات می‌تواند باعث کاهش یا افزایش شدید ارزش مهریه شود.
وکیل سوال یک پلتفرم آنلاین است که با هدف ارائه خدمات حقوقی به زبان ساده و قابل‌فهم برای همه راه‌اندازی شده است. این سایت تحت مدیریت ام‌البنین تنکابنی رضایی، وکیل پایه یک دادگستری، فعالیت می‌کند و تلاش می‌کند تا مسیر حل مشکلات حقوقی را برای کاربران آسان‌تر کند.
۰۹۰۱۲۲۲۵۳۶۹
info@vakilsoal.com
تهران،خیابان مطهری، ابتدای خیابان مفتح شمالی، خیابان ملایری پور، نبش خیابان زیرک زاده، پلاک ۷
نظرات کاربران