تصور کنید شما و یکی از دوستانتان بدون تنظیم قرارداد کتبی تصمیم به راهاندازی یک کسبوکار میگیرید و بعد از مدتی اختلافاتی در تقسیم سود یا وظایف پیش میآید. چه راهکاری برای اثبات شراکت دارید؟ این مقاله به شما کمک میکند تا با آگاهی از روشهای قانونی، از حقوق خود دفاع کنید و جلوی هرگونه سوءاستفاده احتمالی را بگیرید.
هم چنین اگر هنوز فکر میکنید شراکت بدون قرارداد مشکلی ایجاد نمیکند، حتماً تا انتهای این مقاله را مطالعه کنید؛ چرا که ممکن است این عدم آگاهی باعث شود حقوق قانونی و مالی شما به خطر بیفتد.
شراکت به معنای همکاری دو یا چند نفر برای انجام یک فعالیت اقتصادی، تجاری یا مدنی به منظور رسیدن به سود مشترک است. در شراکت، هر یک از طرفین میتواند سرمایه، مهارت یا زمان خود را برای رسیدن به یک هدف مشترک اختصاص دهد. این فعالیت ممکن است به صورت تجاری (مانند راهاندازی یک شرکت یا کسبوکار) یا مدنی (مانند همکاری برای ساخت یک ساختمان) انجام شود.
در ایران، دو نوع اصلی شراکت وجود دارد: شراکت تجاری و شراکت مدنی. هر یک از این دو نوع شراکت، قوانین و مقررات خاص خود را دارند.
در شراکت تجاری، افراد برای انجام فعالیتهای اقتصادی و بازرگانی با هدف کسب سود وارد همکاری میشوند. این نوع شراکت، تحت قوانین تجارت قرار دارد و معمولاً در قالب شرکتهای تجاری یا قراردادهای تجاری رسمی ایجاد میشود. برای مثال، راهاندازی یک فروشگاه یا تولید محصول خاص نمونهای از شراکت تجاری است.
شراکت مدنی، معمولاً به همکاری افراد در امور غیر تجاری و غیر اقتصادی اشاره دارد. این نوع شراکت در قالب قراردادهای مدنی و مطابق با قوانین مدنی ایران ایجاد میشود. یکی از رایجترین نمونههای شراکت مدنی، همکاری در ساخت یا تعمیر یک ملک است.
در صورتی که قرارداد کتبی میان شرکا وجود نداشته باشد، همچنان میتوان شراکت را از طریق سایر ادله قانونی اثبات کرد. در قانون، روشهایی برای اثبات شراکت در این حالت پیشبینی شده است که در ادامه به برخی از آنها اشاره میشود:
یکی از روشهای معتبر در حقوق ایران برای اثبات شراکت بدون قرارداد، استفاده از شهادت شهود است. اگر افرادی به طور مستقیم شاهد شروع و جریان شراکت شما با شریکتان بودهاند، میتوانند در دادگاه به نفع شما شهادت دهند. شهود باید اطلاعات دقیقی از مفاد توافق شفاهی و رفتارهای مالی شرکا داشته باشند.
حتی اگر قراردادی مکتوب وجود نداشته باشد، اسناد مالی مانند رسیدهای بانکی، چکها، فاکتورها و هر نوع سندی که نشاندهنده انتقال وجه یا سهمالشرکه باشد، میتواند به عنوان ادله اثبات شراکت، در دادگاه مورد استفاده قرار گیرد. این اسناد نشان میدهند که شرکا در فعالیت اقتصادی خاصی سرمایهگذاری کردهاند.
در دنیای امروز، ایمیلها، پیامهای واتساپ، و مکاتبات دیجیتال میتوانند به عنوان شواهد قوی برای اثبات شراکت به کار روند. این پیامها، مدارکی مهم در اثبات مذاکرات، توافقات شفاهی و نحوه عملکرد شرکا محسوب میشوند.
گاهی اوقات رفتارهای عملی شرکا و نقش آنها در مدیریت کسبوکار میتواند به عنوان مدرک اثبات شراکت در نظر گرفته شود. اگر هر یک از شرکا در فرآیند مدیریت، تصمیمگیریها و امور مالی مشارکت داشتهاند، میتوان از این عملکردها به عنوان اماره قضایی در دادگاه استفاده کرد.
اگر در جریان شراکت میان طرفین، حساب بانکی مشترک افتتاح شده یا از حسابهای بانکی برای انتقال وجوه مربوط به شراکت استفاده شده باشد، این حسابها میتوانند یکی از مدارک معتبر برای اثبات شراکت باشند. در دادخواست اثبات شراکت و مطالبه سهمالشرکه، میتوانید به تراکنشهای بانکی و اسناد مالی مربوط به حسابهای مشترک استناد کنید. هرگونه واریزی یا برداشت از این حسابها میتواند به عنوان دلیل قانونی برای اثبات سهم هر یک از شرکا مورد استفاده قرار گیرد.
هنگامی که یکی از شرکا به تعهدات خود عمل نمیکند یا در تقسیم سهمالشرکه مشکلاتی ایجاد میشود، یکی از راههای قانونی، دادخواست اثبات شراکت و مطالبه سهمالشرکه است. در این دادخواست، فرد شاکی میتواند با ارائه مدارک و شواهد، شراکت خود را به دادگاه اثبات کرده و حق خود را مطالبه کند.
برای اثبات شراکت، وجود مدارک معتبر از اهمیت بسیاری برخوردار است. در ادامه لیستی از مهمترین مدارک مورد نیاز برای اثبات شراکت آورده شده است:
دعوای اثبات شراکت مدنی مالی است و خواسته شما باید تقویم شود، اما اگر دقیقا نمی دانید سود دوران مشارکت به چه میزان است، باید مبلغی را علی الحساب مقوم کنید(مثلا علی الحساب ۱۰۱۰۰۰۰۰۰۰ ریال با جلب نظر کارشناس)
بر اساس قانون، شما میتوانید محل وقوع قرارداد(کتبی یا شفاهی)، محل اجرای قرارداد مشارکت مدنی و یا محل اقامت شریکتان دعوی را طرح کنید.
1. اطلاعات عمومی در دادخواست
در ابتدای دادخواست باید اطلاعات کلی و ضروری از طرفین دعوا ذکر شود:
2. توضیح موضوع دعوی
در این بخش باید به صورت دقیق و کامل موضوع دعوی و خواسته اصلی را شرح دهید:
3. دلایل و مستندات اثبات شراکت
در این بخش باید مدارک و دلایل خود را برای اثبات شراکت بیان کنید:
4. خواسته نهایی
در این بخش باید خواسته نهایی خود را بیان کنید:
5. امضای خواهان
در پایان، درخواست باید با امضای شخص خواهان (یا وکیل او) تکمیل شود.
خواهان:
[نام و نام خانوادگی خواهان]
[نشانی کامل خواهان]
[شماره تماس خواهان]
خوانده:
[نام و نام خانوادگی خوانده]
[نشانی کامل خوانده]
[شماره تماس خوانده]
وکیل:
[در صورت وجود وکیل، نام و مشخصات کامل وکیل خواهان]
موضوع دادخواست:
اثبات شراکت و مطالبه سهمالشرکه
دلایل و مستندات:
شرح دادخواست:
ریاست محترم دادگاه…..
اینجانب [نام خواهان] با تقدیم این دادخواست به استحضار میرساند که اینجانب و خوانده به عنوان شرکا در [نوع فعالیت مشترک] بدون تنظیم قرارداد کتبی به توافق و شراکت رسیدهایم. در طول مدت این شراکت، هر دو طرف در انجام فعالیتهای مشترک مشارکت داشتهایم و اینجانب سهم مالی خود را به صورت [توضیح درباره میزان و نحوه مشارکت مالی] پرداخت نمودهام.
متأسفانه، خوانده پس از پایان فعالیت مشترک، از پرداخت سهمالشرکه اینجانب خودداری میکند و با وجود تلاشهای مکرر برای حل مسالمتآمیز این موضوع، نتیجهای حاصل نشده است. اینجانب با استناد به شواهد موجود و ادله اثباتی، درخواست اثبات شراکت فیمابین و مطالبه سهمالشرکه خود را از محضر دادگاه محترم دارم.
لذا با توجه به مستندات و ادله موجود، از محضر دادگاه محترم استدعا دارم ضمن اثبات شراکت، دستور پرداخت سهمالشرکه اینجانب را صادر فرمایند.
با تجدید احترام
[نام و نام خانوادگی خواهان]
[امضا]
این نمونه یک قالب کلی برای دادخواست اثبات شراکت و مطالبه سهمالشرکه است. توجه داشته باشید که جزئیات دادخواست باید بر اساس شرایط خاص هر پرونده تغییر کند.
هنگامی که مدارک رسمی برای اثبات شراکت وجود ندارد، حضور یک وکیل متخصص در جرایم تجاری و مدنی میتواند بسیار مؤثر باشد. وکیل با استفاده از قوانین حقوقی و توانایی در ارائه ادله مربوطه، میتواند شراکت شما را اثبات کند و مطالبه حقوق شما را از طرف مقابل انجام دهد.
مزایای داشتن وکیل در پروندههای اثبات شراکت بدون قرارداد:
شراکت، چه در قالب تجاری و چه مدنی، یکی از راههای موفقیت در فعالیتهای اقتصادی و پروژههای مختلف است. با این حال، شناخت دقیق قوانین شراکت، تنظیم قراردادهای معتبر و دانستن روشهای قانونی اثبات شراکت اهمیت زیادی دارد. اگر در شراکت خود با مشکل مواجه شدید، بهترین راهحل مشاوره با یک وکیل متخصص و ارائه مدارک و شواهد قانونی برای پیگیری حقوق شما است.
اگر در مورد اثبات شراکت یا مسائل حقوقی دیگر به مشاوره تخصصی نیاز دارید، تیم حقوقی وکیل سوال با مدیریت خانم امالبنین تنکابنی رضایی آماده ارائه خدمات حقوقی به شماست. برای دریافت مشاوره و راهنمایی، همین حالا با ما تماس بگیرید!
وکیل سوال همراه شما در مسیر عدالت
نظرات کاربران