اثبات شراکت بدون قرارداد کتبی: روش‌های قانونی و مطالبه سود مشارکت

دسته بندی : مقالات حقوقی
تاریخ انتشار : 1403-06-23

تصور کنید شما و یکی از دوستانتان بدون تنظیم قرارداد کتبی تصمیم به راه‌اندازی یک کسب‌وکار می‌گیرید و بعد از مدتی اختلافاتی در تقسیم سود یا وظایف پیش می‌آید. چه راهکاری برای اثبات شراکت دارید؟ این مقاله به شما کمک می‌کند تا با آگاهی از روش‌های قانونی، از حقوق خود دفاع کنید و جلوی هرگونه سوءاستفاده احتمالی را بگیرید.

 هم چنین اگر هنوز فکر می‌کنید شراکت بدون قرارداد مشکلی ایجاد نمی‌کند، حتماً تا انتهای این مقاله را مطالعه کنید؛ چرا که ممکن است این عدم آگاهی باعث شود حقوق قانونی و مالی شما به خطر بیفتد.

شراکت چیست؟

شراکت به معنای همکاری دو یا چند نفر برای انجام یک فعالیت اقتصادی، تجاری یا مدنی به منظور رسیدن به سود مشترک است. در شراکت، هر یک از طرفین می‌تواند سرمایه، مهارت یا زمان خود را برای رسیدن به یک هدف مشترک اختصاص دهد. این فعالیت ممکن است به صورت تجاری (مانند راه‌اندازی یک شرکت یا کسب‌وکار) یا مدنی (مانند همکاری برای ساخت یک ساختمان) انجام شود.

تفاوت شراکت تجاری و شراکت مدنی

در ایران، دو نوع اصلی شراکت وجود دارد: شراکت تجاری و شراکت مدنی. هر یک از این دو نوع شراکت، قوانین و مقررات خاص خود را دارند.

شراکت تجاری:

در شراکت تجاری، افراد برای انجام فعالیت‌های اقتصادی و بازرگانی با هدف کسب سود وارد همکاری می‌شوند. این نوع شراکت، تحت قوانین تجارت قرار دارد و معمولاً در قالب شرکت‌های تجاری یا قراردادهای تجاری رسمی ایجاد می‌شود. برای مثال، راه‌اندازی یک فروشگاه یا تولید محصول خاص نمونه‌ای از شراکت تجاری است.

شراکت مدنی:

شراکت مدنی، معمولاً به همکاری افراد در امور غیر تجاری و غیر اقتصادی اشاره دارد. این نوع شراکت در قالب قراردادهای مدنی و مطابق با قوانین مدنی ایران ایجاد می‌شود. یکی از رایج‌ترین نمونه‌های شراکت مدنی، همکاری در ساخت یا تعمیر یک ملک است.

چگونه می‌توان شراکت را بدون قرارداد کتبی اثبات کرد؟

در صورتی که قرارداد کتبی میان شرکا وجود نداشته باشد، همچنان می‌توان شراکت را از طریق سایر ادله قانونی اثبات کرد. در قانون، روش‌هایی برای اثبات شراکت در این حالت پیش‌بینی شده است که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌شود:

شهادت شهود:

یکی از روش‌های معتبر در حقوق ایران برای اثبات شراکت بدون قرارداد، استفاده از شهادت شهود است. اگر افرادی به طور مستقیم شاهد شروع و جریان شراکت شما با شریکتان بوده‌اند، می‌توانند در دادگاه به نفع شما شهادت دهند. شهود باید اطلاعات دقیقی از مفاد توافق شفاهی و رفتارهای مالی شرکا داشته باشند.

اسناد مالی:

حتی اگر قراردادی مکتوب وجود نداشته باشد، اسناد مالی مانند رسیدهای بانکی، چک‌ها، فاکتورها و هر نوع سندی که نشان‌دهنده انتقال وجه یا سهم‌الشرکه باشد، می‌تواند به عنوان ادله اثبات شراکت، در دادگاه مورد استفاده قرار گیرد. این اسناد نشان می‌دهند که شرکا در فعالیت اقتصادی خاصی سرمایه‌گذاری کرده‌اند.

مکاتبات و پیام‌های الکترونیکی:

در دنیای امروز، ایمیل‌ها، پیام‌های واتساپ، و مکاتبات دیجیتال می‌توانند به عنوان شواهد قوی برای اثبات شراکت به کار روند. این پیام‌ها، مدارکی مهم در اثبات مذاکرات، توافقات شفاهی و نحوه عملکرد شرکا محسوب می‌شوند.

رفتار عملی شرکا:

گاهی اوقات رفتارهای عملی شرکا و نقش آن‌ها در مدیریت کسب‌وکار می‌تواند به عنوان مدرک اثبات شراکت در نظر گرفته شود. اگر هر یک از شرکا در فرآیند مدیریت، تصمیم‌گیری‌ها و امور مالی مشارکت داشته‌اند، می‌توان از این عملکردها به عنوان اماره قضایی در دادگاه استفاده کرد.

حساب های بانکی مشترک:

اگر در جریان شراکت میان طرفین، حساب بانکی مشترک افتتاح شده یا از حساب‌های بانکی برای انتقال وجوه مربوط به شراکت استفاده شده باشد، این حساب‌ها می‌توانند یکی از مدارک معتبر برای اثبات شراکت باشند. در دادخواست اثبات شراکت و مطالبه سهم‌الشرکه، می‌توانید به تراکنش‌های بانکی و اسناد مالی مربوط به حساب‌های مشترک استناد کنید. هرگونه واریزی یا برداشت از این حساب‌ها می‌تواند به عنوان دلیل قانونی برای اثبات سهم هر یک از شرکا مورد استفاده قرار گیرد.

دادخواست اثبات شراکت مدنی و مطالبه سهم‌الشرکه

هنگامی که یکی از شرکا به تعهدات خود عمل نمی‌کند یا در تقسیم سهم‌الشرکه مشکلاتی ایجاد می‌شود، یکی از راه‌های قانونی، دادخواست اثبات شراکت و مطالبه سهم‌الشرکه است. در این دادخواست، فرد شاکی می‌تواند با ارائه مدارک و شواهد، شراکت خود را به دادگاه اثبات کرده و حق خود را مطالبه کند.

مدارک مورد نیاز برای اثبات شراکت مدنی

برای اثبات شراکت، وجود مدارک معتبر از اهمیت بسیاری برخوردار است. در ادامه لیستی از مهم‌ترین مدارک مورد نیاز برای اثبات شراکت آورده شده است:

  1. قرارداد کتبی شراکت (در صورت وجود)
  2. اسناد مالی (رسیدها، چک‌ها، فاکتورها و حواله‌ها)
  3. شهادت شهود (افرادی که به شراکت آگاه هستند)
  4. مکاتبات و پیام‌های الکترونیکی (ایمیل‌ها، پیام‌های متنی)
  5. مدارک پرداخت مالیات یا هزینه‌های مشترک

هزینه دادرسی اثبات شراکت مدنی و مطالبه سهم‌الشرکه

دعوای اثبات شراکت مدنی مالی است و خواسته شما باید تقویم شود، اما اگر دقیقا نمی دانید سود دوران مشارکت به چه میزان است، باید مبلغی را علی الحساب مقوم کنید(مثلا علی الحساب ۱۰۱۰۰۰۰۰۰۰ ریال با جلب نظر کارشناس)

برای اثبات شراکت مدنی کدام دادگاه باید طرح دعوی کنید؟

بر اساس قانون، شما میتوانید محل وقوع قرارداد(کتبی یا شفاهی)، محل اجرای قرارداد مشارکت مدنی و یا محل اقامت شریکتان دعوی را طرح کنید.

مراحل تنظیم دادخواست اثبات شراکت و مطالبه سهم‌الشرکه

1. اطلاعات عمومی در دادخواست

در ابتدای دادخواست باید اطلاعات کلی و ضروری از طرفین دعوا ذکر شود:

  • نام دادگاه: باید نام دادگاه صالح برای رسیدگی به دعاوی حقوقی (مانند دادگاه عمومی حقوقی) درج شود.
  • نام خواهان: نام فردی که ادعای شراکت دارد و خواستار اثبات شراکت و مطالبه سهم‌الشرکه است.
  • نام خوانده: نام فرد یا افراد دیگر شریک که ادعای شراکت با آن‌ها مطرح شده است.
  • موضوع دادخواست: دادخواست باید با عنوان “اثبات شراکت و مطالبه سهم‌الشرکه” تعیین شود.

2. توضیح موضوع دعوی

در این بخش باید به صورت دقیق و کامل موضوع دعوی و خواسته اصلی را شرح دهید:

  • شرح شراکت: شرح دهید که چگونه شراکت بین طرفین آغاز شده است و چه توافقاتی بین شما و شریک یا شرکایتان صورت گرفته است. اگر شراکت شفاهی بوده، باید آن را توضیح دهید.
  • مطالبه سهم‌الشرکه: درخواست رسمی خود برای مطالبه سهم‌الشرکه را ارائه کنید و میزان سهم خود را مشخص کنید.

3. دلایل و مستندات اثبات شراکت

در این بخش باید مدارک و دلایل خود را برای اثبات شراکت بیان کنید:

  • قرارداد (در صورت وجود): اگر قرارداد کتبی وجود دارد، به آن اشاره کنید.
  • شهادت شهود: نام افرادی که حاضر به شهادت درباره شراکت هستند را ذکر کنید.
  • اسناد مالی: مثل چک‌ها، رسیدها و اسناد پرداخت که نشان‌دهنده تعاملات مالی بین شرکا است.
  • پیام‌ها و مکاتبات: اگر مکاتباتی مانند پیامک یا ایمیل وجود دارد، که شراکت را تایید می‌کنند، آن‌ها را به دادگاه ارائه دهید.

4. خواسته نهایی

در این بخش باید خواسته نهایی خود را بیان کنید:

  • اثبات شراکت: درخواست خود برای اثبات شراکت را با توضیحات کامل بیان کنید.
  • مطالبه سهم‌الشرکه: درخواست رسمی برای دریافت سهم‌الشرکه و تعیین میزان آن بر اساس توافقات و مدارک ارائه‌شده.

5. امضای خواهان

در پایان، درخواست باید با امضای شخص خواهان (یا وکیل او) تکمیل شود.

نمونه دادخواست اثبات شراکت و مطالبه سهم‌الشرکه

خواهان:
[نام و نام خانوادگی خواهان]
[نشانی کامل خواهان]
[شماره تماس خواهان]

خوانده:
[نام و نام خانوادگی خوانده]
[نشانی کامل خوانده]
[شماره تماس خوانده]

وکیل:
[در صورت وجود وکیل، نام و مشخصات کامل وکیل خواهان]

موضوع دادخواست:
اثبات شراکت و مطالبه سهم‌الشرکه

دلایل و مستندات:

  1. شهادت شهود
  2. مکاتبات و پیام‌های متبادله
  3. [در صورت وجود] اسناد مالی و حساب‌های بانکی مرتبط
  4. سایر ادله و مدارک

شرح دادخواست:
ریاست محترم دادگاه…..
اینجانب [نام خواهان] با تقدیم این دادخواست به استحضار می‌رساند که اینجانب و خوانده به عنوان شرکا در [نوع فعالیت مشترک] بدون تنظیم قرارداد کتبی به توافق و شراکت رسیده‌ایم. در طول مدت این شراکت، هر دو طرف در انجام فعالیت‌های مشترک مشارکت داشته‌ایم و اینجانب سهم مالی خود را به صورت [توضیح درباره میزان و نحوه مشارکت مالی] پرداخت نموده‌ام.

متأسفانه، خوانده پس از پایان فعالیت مشترک، از پرداخت سهم‌الشرکه اینجانب خودداری می‌کند و با وجود تلاش‌های مکرر برای حل مسالمت‌آمیز این موضوع، نتیجه‌ای حاصل نشده است. اینجانب با استناد به شواهد موجود و ادله اثباتی، درخواست اثبات شراکت فی‌مابین و مطالبه سهم‌الشرکه خود را از محضر دادگاه محترم دارم.

لذا با توجه به مستندات و ادله موجود، از محضر دادگاه محترم استدعا دارم ضمن اثبات شراکت، دستور پرداخت سهم‌الشرکه اینجانب را صادر فرمایند.

با تجدید احترام
[نام و نام خانوادگی خواهان]
[امضا]


این نمونه یک قالب کلی برای دادخواست اثبات شراکت و مطالبه سهم‌الشرکه است. توجه داشته باشید که جزئیات دادخواست باید بر اساس شرایط خاص هر پرونده تغییر کند.

وکیل پرونده اثبات شراکت بدون قرارداد کتبی

هنگامی که مدارک رسمی برای اثبات شراکت وجود ندارد، حضور یک وکیل متخصص در جرایم تجاری و مدنی می‌تواند بسیار مؤثر باشد. وکیل با استفاده از قوانین حقوقی و توانایی در ارائه ادله مربوطه، می‌تواند شراکت شما را اثبات کند و مطالبه حقوق شما را از طرف مقابل انجام دهد.

مزایای داشتن وکیل در پرونده‌های اثبات شراکت بدون قرارداد:

  1. تحلیل دقیق پرونده:
    وکیل متخصص می‌تواند تمام شواهد و مدارک پرونده را به درستی تحلیل کرده و استراتژی مناسبی برای اثبات شراکت تدوین کند.
  2. استفاده از ادله قانونی:
    وکیل می‌تواند از روش‌های قانونی مانند شهادت شهود، بررسی اسناد مالی و مکاتبات، برای ارائه پرونده‌ای مستند به دادگاه استفاده کند.
  3. تسریع در روند دادرسی:
    با حضور وکیل، مراحل پیگیری قانونی و دادرسی سریع‌تر انجام شده و احتمال دریافت حقوق کامل از شراکت افزایش می‌یابد.

10 پرسش و پاسخ متداول در خصوص اثبات شراکت شفاهی

  1. شراکت چیست؟
    شراکت به معنای همکاری دو یا چند نفر برای انجام یک فعالیت اقتصادی، تجاری یا مدنی با هدف کسب سود یا منفعت مشترک است. این همکاری می‌تواند در قالب شراکت تجاری یا شراکت مدنی باشد.
  2. تفاوت شراکت تجاری و شراکت مدنی چیست؟
    شراکت تجاری به فعالیت‌های بازرگانی و اقتصادی گفته می‌شود که تحت قوانین تجارت انجام می‌شود. شراکت مدنی به همکاری در امور غیرتجاری مانند ساخت و ساز یا خرید مشترک اشاره دارد و تحت قوانین مدنی است.
  3. آیا فوت یکی از شرکا باعث منحل شدن شراکت می شود؟ خیر،در صورت فوت یکی از شرکا، وراث او جانشین شریک متوفی می شوند و می توانند به شراکت ادامه دهند یا تقسیم آن را بخواهند.
  4. آیا شراکت بدون قرارداد کتبی نیز قابل اثبات است؟
    بله، شراکت بدون قرارداد کتبی نیز با استفاده از مستنداتی مانند شهادت شهود، تراکنش‌های مالی و مکاتبات بین شرکا قابل اثبات است.
  5. اگر شریک تعهدات خود را انجام ندهد، چگونه می‌توان حق خود را مطالبه کرد؟
    در صورت نقض تعهدات توسط شریک، شما می‌توانید با دادخواست اثبات شراکت و مطالبه سهم‌الشرکه به دادگاه مراجعه کنید. ارائه مدارک معتبر و کمک از وکیل متخصص در این زمینه ضروری است.
  6. آیا شهادت شهود برای اثبات شراکت معتبر است؟
    بله، در صورتی که شهود اطلاعات دقیق و مستقیمی از شراکت و تعاملات بین شرکا داشته باشند، شهادت آن‌ها می‌تواند در دادگاه به عنوان مدرک معتبر مورد استفاده قرار گیرد.
  7. چه مدارکی برای اثبات شراکت لازم است؟
    مدارکی مانند قرارداد شراکت (کتبی یا شفاهی)، اسناد مالی (رسیدها و تراکنش‌های بانکی)، شهادت شهود و مکاتبات الکترونیکی می‌توانند به عنوان شواهد برای اثبات شراکت مورد استفاده قرار گیرند.
  8. در صورت نداشتن قرارداد رسمی، آیا اسناد مالی مانند چک‌ها و فاکتورها می‌توانند شراکت را اثبات کنند؟
    بله، اسناد مالی مانند چک‌ها، فاکتورها و رسیدها می‌توانند نشان‌دهنده سرمایه‌گذاری و تعاملات مالی میان شرکا باشند و به عنوان مدرک اثبات شراکت مورد استفاده قرار گیرند.
  9. وکیل در اثبات شراکت بدون قرارداد چه نقشی دارد؟
    وکیل می‌تواند با بررسی شواهد موجود و استفاده از روش‌های قانونی مانند شهادت شهود یا استفاده از اسناد مالی، به شما کمک کند تا شراکت را به درستی در دادگاه اثبات کنید و حق خود را از شریک متخلف مطالبه کنید.
  10. چه زمانی باید دادخواست اثبات شراکت را تنظیم کرد؟
    هر زمان که یکی از شرکا به تعهدات خود عمل نکند، یا اختلافاتی درباره سهم‌الشرکه به وجود آید، می‌توان با کمک وکیل، دادخواست اثبات شراکت و مطالبه سهم‌الشرکه را به دادگاه ارائه داد.

نتیجه‌گیری

شراکت، چه در قالب تجاری و چه مدنی، یکی از راه‌های موفقیت در فعالیت‌های اقتصادی و پروژه‌های مختلف است. با این حال، شناخت دقیق قوانین شراکت، تنظیم قراردادهای معتبر و دانستن روش‌های قانونی اثبات شراکت اهمیت زیادی دارد. اگر در شراکت خود با مشکل مواجه شدید، بهترین راه‌حل مشاوره با یک وکیل متخصص و ارائه مدارک و شواهد قانونی برای پیگیری حقوق شما است.

دریافت مشاوره حقوقی تخصصی در زمینه اثبات شراکت بدون قرارداد

اگر در مورد اثبات شراکت یا مسائل حقوقی دیگر به مشاوره تخصصی نیاز دارید، تیم حقوقی وکیل سوال با مدیریت خانم ام‌البنین تنکابنی رضایی آماده ارائه خدمات حقوقی به شماست. برای دریافت مشاوره و راهنمایی، همین حالا با ما تماس بگیرید!

وکیل سوال همراه شما در مسیر عدالت

Rate this post

نظرات کاربران

نام و نام خانوداگی
متن پیام

در حال بارگیری کپچا ...

رزرو مشاوره